एजेन्सी । भारतीय क्रिकेटर सुनिल गावस्करले आफ्नो १६ वर्षको अन्तर्राष्ट्रिय करियरमा कहिल्यै हेलमेट लगाएका थिएनन् । उनको समयका धेरै ब्याट्सम्यानले विरलै हेल्मेट लगाएका थिए, तर अहिले यो क्रिकेटमा ब्याटिङको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण पक्ष हो ।
जब क्रिकेटर फिलिप ह्युजको टाउकोमा चोट लागेर निधन भयो
क्रिकेटमा, अनुहार र टाउकोमा लगभग २५ प्रतिशत चोटपटक लाग्ने सम्भावना हुन्छ । जुन घातक पनि हुन सक्छ ।
सन् २०१४ मा अस्ट्रेलियाका ब्याट्सम्यान फिलिप ह्युजको टाउकोको तल्लो भागमा बलले लागेर मृत्यु भएको थियो । हेल्मेटले चोटपटकको यो जोखिम कम गर्छ ।
विज्ञ डा दीपक डोगरा बताउँछन् जब दुई चीज आपसमा ठोकिन्छ, दुवैको बलका कारण झटका उत्पन्न हुन्छ । हेलमेट र प्याडमा भएको फोमले यो झटका कम गर्छ ।
अब बुझौं हेल्मेटको विज्ञानसँग सम्बन्धित पक्ष के छ ?
बल तीव्र गतिमा हेलमेटमा ठोक्किन्छ । हेल्मेटमा रहेको फोमले बिस्तारै ठक्करबाट हुने झटका चारैतिर फैलाउँछ । यस कारण, झटका प्रभाव उल्लेखनीय रूपमा कम हुन्छ । फोमको अतिरिक्त, त्यहाँ टाइटेनियम ग्रिल हुन्छ । यो सामग्री पहिले प्रयोग गरिएको स्टील भन्दा हल्का र बलियो हुन्छ ।
हेलमेट फाइबर ग्लास, केवलर र कार्बन फाइबर जस्ता सामग्रीबाट बनेको हुन्छ । जसले यसलाई हल्का र बलियो बनाउँछ । यसले ब्याटिङ गर्दा खेलाडी घाइते हुने सम्भावना कम हुन्छ । प्याडले पनि त्यही काम गर्छ, जसले बलको प्रत्यक्ष टक्करबाट हुने चोटबाट जोगाउँछ ।
क्रिकेटमा स्पाइक्सको भूमिका के छ ?
ब्याटिङ होस् चाहे त्यो फिल्डिङ होस् तथा दौड होस् वा बलिङ होस् । स्पाइक्सबिना सबै गर्न कठिन हुन्छ । किनभने दौडिरहेको बेला, यदि तपाईंले अचानक टर्न वा डाइभ मार्नुपर्यो भने, जमिनमा बलियो पकड आवश्यक हुन्छ र यो स्पाइकको काम हो । जुत्ताको स्पाइक्सले जमिनसँग उच्च घर्षण बनाउँछ ।
यस घर्षणको कारण, खेलाडी चिप्लिदैनन् र यसले अचानक फर्किन वा छिटो दौड्न सजिलो बनाउँछ । स्पाइक्सले बलर वा ब्याट्सम्यानलाई प्रारम्भिक गति पनि प्रदान गर्दछ । दौडको सुरुमा, स्पाइकहरूको घर्षणले तिनीहरूलाई टेक अफको लागि बल प्रदान गर्दछ । जुत्ताको अगाडि र पछाडि विशेष स्थानहरूमा धातु वा प्लास्टिकको स्पाइकहरू स्थापित हुन्छन्, यसले खेलाडीको तौललाई स्पाइक भएका क्षेत्रमा स्थानान्तरण गर्छ र घर्षण प्रदान गर्दछ ।
जबकि समतल जुत्ताहरूमा, यो वजन सम्पूर्ण सोलमा स्थानान्तरण गरिन्छ र जूताभर घर्षण सिर्जना गरिन्छ । यसमा चिप्लिने सम्भावना बढी हुन्छ ।
