काठमाडौँ: नेपाली काँग्रेसले कोशी प्रदेशस्तरीय भेला विराटनगरमा राख्यो गत पुसमा । सभापति शेरबहादुर देउवा त्यहाँ पुगे र सो सम्मेलनलाई सम्बोधन गरे । तर त्यहाँ काँग्रेसका नेता डा शेखर कोइराला भने थिएनन् ।
यो देखेर त्यहाँ पुगेका कोशी प्रदेशस्तरीय जिल्ला समितिका पदाधिकारी, स्थानीय निकायका पदाधिकारी एवं सो प्रदेशका केन्द्रीय नेताहरु तीन छक परे । जब कार्यक्रमको उद्घाटन सत्र सुरु भयो र एकाएक आसन ग्रहणका लागि नाम आयो, त्यहाँ शेखर कोइरालाको नाम तीन पटक पढियो । तर उनी कतै पनि नदेखिएपछि कार्यक्रम सञ्चालक अगाडि बढे र अर्का नेतालाई मञ्चमा आउन आह्वान गरे ।
कार्यक्रम स्थलमा एकापसमा कानेखुसी सुरु भयो, शेखर दाई खोइ ? भनेर । थाहा पाउने कतिपयले शेखर कोइराला चितवनमा भएको खबर गर्दै थिए भने कतिले यसलाई अचम्म मान्दै थिए । त्यस दिन डा शेखर चितवनमै पार्टीको अर्काे कार्यक्रममा थिए । सो दिन बिहानै उनले फेसबुकमा आफू त्यस दिन चितवनका विभिन्न कार्यक्रममा सहभागी हुन जाने जानकारी गराएकै थिए । त्यो जानकारी विराटनगरको कार्यक्रमप्रति लक्षित थियो ।
विराटनगर काँग्रेसका लागि एक ऐतिहासिक स्थल हो । कृष्णप्रसाद कोइरालाको गृहनगर, जहाँका काँग्रेसका संस्थाप बिपीदेखि गिरिजाप्रसाद कोइरालासम्म हुर्के बढेका हुन् र काँग्रेसको संगठन गरेका हुन् । त्यहीँ आयोजना गरिएको काँग्रेसको र त्यो पनि कोशी प्रदेशस्तरको सभामा शेखर कोइराला नै उपस्थित नहुनु आश्चर्यकै कुरा थियो । तर भयो ।
तर सभापति देउवाले भने बडो सुझबुझपूर्ण राजनीतिक चरित्र देखाए र भोलिपल्ट शेखरको घर पुगे । कोइराला निवास बसे र चिया पिए । उनको पछि लागेर कोशीका अधिकांश नेताहरु शेखरको घर पनि पुगे । सायद त्यसले शेखरलाई निकै नै अप्ठेरो महसुस भएको थियो भन्ने कुरा पछि उनका सहयोगीले सुनाएका थिए । किनभने उनी जानाजानी सो भेलामा नगएका थिए तर आफ्नै निवासमा धेरै नेता पुग्दा उनले अप्ठेरो महसुुस गरेका थिए । धेरैले उनलाई पार्टीमा विभाजन ल्याउने प्रयत्न भएको समेत भनेका थिए ।
त्यसो त त्यसको केही दिनमात्र अघि शेखरले नै कोशीका स्थानीय निकायका काँग्रेसका पदाधिकारीहरुको भेला बेलाएका थिए, जुनकुरा सभापति देउवाले थाहा नपाएको बताएका थिए । सो भेलामा पनि उनले पार्टी सभापतिले कारबाही गर्लान् भनेर नडराउन भनेका थिए । यदि पार्टीले कारबाही गरे आफूले त्यसको प्रतिबाद गर्ने डा शेखरले बताएका थिए ।
त्यस्तै देखियो सोमबार र मंगलबार पोखरामा पनि । पोखरामा देशभरका काँग्रेसका जिल्ला सभापतिहरुको भेला पार्टीले बोलाएको थियो र हिजो सम्पन्न पनि भयो । तर त्यहाँ शेखर भने देखिएनन् । उनले सार्वजनिक रुपमा नै आफूलाई कसैले पनि नबोलाएको बताएका छन् । आफू नजानुको कारणमा उनले पार्टी सभापति देउवाले खबर नगरेको भनेका छन् । तर पार्टीले भने सबै केन्द्रीय सदस्य एवं पदाधिकारीहरुलाई एकैमुष्ट खबर गरेको जनाएका छन् । यसमा उनले पार्टी सभापतिलाई नै दोष दिएका छन् ।
उता पार्टीको संस्थापन इतर पक्ष भने पोखरामा नबोलाएको भन्दै चिढिएको छ । काँग्रेसले पोखरामा मङ्गलबारदेखि प्रशिक्षण कार्यक्रम सुरु गरेको छ । उक्त कार्यक्रममा नबोलाएको भन्दै शेखर पक्षका नेता गुरु घिमिरेले पनि आज रोष पोखेका छन् ।
उनले पार्टीको आयोजनालाई गुटको भेलामा परिणत गर्न खोजिएको आरोप लगाएका छन् । ’पार्टी आयोजनालाई गुट भेलामा परिणत गर्न खोज्ने र आफूलाई अरुभन्दा गतिलो ठान्नेहरू समेत चुइँक्क बोल्न नसकेको देख्दा राम्रो जग हँसाइ भएको छ,’ उनले फेसबूकमा लेखेका छन् ।
उनले अगाडि लेखेका छन्– यस्ता अभ्यासले पार्टीको बागडोर लिएका जिम्मेवार नेतृत्वगणको हामीले जे गरे पनि हुन्छ भन्ने अभिमानलाई झल्काउँछ र आउने पुस्तालाई अराजक बन्न प्रेरित गर्छ । तथापि पार्टी भनेको पद ओगटेका दुई–चार व्यक्ति मात्र होइनन्, मूलतः आठ लाख साठी हजार क्रियाशील सदस्य हुन् । पार्टीभित्रको आफ्नो प्रतिस्पर्धीलाई सँगै लिएर हिँड्न नसक्नु नेतृत्वको अफलता हो ।
यता पार्टीका महामन्त्री गगन थापाले काँग्रेस नेता डा.शेखर कोइराला र आफू आजका दिनसम्म एकैठाउँ रहेको बताएका छन् । काँग्रेसका जिल्ला सभापति र जनप्रतिधिहरूका लागि पोखरामा सञ्चालन भएको दुई दिने प्रशिक्षण कार्यक्रमपछि बुधबार पत्रकारहरूसँग कुराकानी गर्दै यस्तो भनाइ राखेका हुन्।
थापाले समूहको कुरा हुँदा आफू अहिले पनि कोइरालाकै साथमा रहेको बताए । महामन्त्री थापाले सञ्चारकर्मीसँग भने, ‘१५ औँ महाधिवेशनसम्म शेखर कोइराला र म एकै ठाउँमा छौँ । म चाहिँ त्यहीँ छु, म भएको ठाउँमै शेखर कोइराला डाक्टर साब पनि हुनुहुन्छ भन्ने ठान्छु । रहने–नरहने भन्ने कुरा आ–आफ्नो व्यक्तिगत छनौटको कुरा भयो,’ उनले भने ।
पोखरामा शेखरको अनुपस्थितिको चर्चापछि पत्रकारले कांग्रेसका दुई नेताबीच दूरी बढेको हो भनी सोधेको प्रश्नमा थापाले पोखरामा यस्तो प्रश्टोक्ति दिएका हुन् ।
काँग्रेसको महाधिवेशन अलिक चाँडै आएको अभिव्यक्ति धेरैको छ । यसै मेसोमा पार्टीभित्र खासगरी यस्ता सार्वजनिक कार्यक्रमहरुमै तुस पोख्ने काम जारी छ । पार्टीका कार्यक्रमहरुमा शेखर कोइराला उपस्थित हुन छोडेपछि यसको असर काँग्रेसको देउवा मात्र नभएर कोइराला समूहमा पनि असर परिरेहको धेरैको विश्लेषण छ । यसैबेला हिजो १४ औँ महाधिवेशनका एकजना सारथि पार्टी महामन्त्री गगन थापाले शेखर गुट बदलेर देउवासमक्ष पुगेका छन् । अहिले देउवाले महामन्त्रीलाई यसरी सवारीमन्त्री बनाएका छन् कि कुनै पनि कार्यक्रम गगन बिना हुदैन, हुने गरेको छैन । त्यसपछि झनै तिल्मिलाएका छन् शेखर र उनको पक्ष ।
उसो त देउवा गुटभित्र पनि सोचेजस्तो चयन भने छैन । यता गगनको गृह प्रवेशसँगै उता पूर्णबहादुहरुले आफ्नो देउवाको विरासत धान्ने मनोकांक्षा अपूर्ण हुने आशंकाले सताइएका छन् । यदि आगामी १५ औँ महाधिवेशनसम्म नै गगन देउवा समूहको वरपर रहे भने त्यसले पहिलो र प्रत्यक्ष असर पार्ने पूर्णबहादुर र उनको गुटलाई नै हो । त्यसैले यतिखेर देउवा गुटभित्र पनि तितरबितरको तँछाडमछाड देखिँदैछ । कतिपय नेताहरु शेखरको शरणमा पुगेका खबरहरु आइनै रहेका छन् । यसकारण पनि ठाउँमै तुस पोख्न शेखर गौँडा कुरेरै बसेजस्ता देखिन्छन् । त्यसैको एउटा किस्ता हिजो र अस्ति पोखरामा देखिएको हो ।
तस्बिरः गोपाल दाहाल/रासस
