काठमाडौँ, जेष्ठ ८ । त्यसो त नेपालको राजनीतिमा प्रायः सबैतिरै जनता विद्रोह चाहन्छन् । करिब दुई हप्ताका मिडिया र सोसल मिडियाको सर्वेक्षण गर्ने हो भेन जनताको मन मस्तिष्क बुझ्न सजिलो छ । त्यहाँ जनता देशैभरि विद्रोह चाहेको देखिन्छ ।
नभने राजनीतिक दलहरुका राम्रो कुरा कतै भेटिँदैनन् । नेताका उनै पुराना योजना र गफबाहेक केही भेटिँदैन । जनतामा निरासा छ । चुनावअघि भारतीय सीमा क्षेत्रमा यता भोट हाल्न छोडेर भारत फर्कनेको लहरो देखेर पनि राजनीतिप्रतिको उनीहरुको बुझाई र विश्वास राम्रैसँग झल्किन्थ्यो । जुन सबैमा अद्यापि छ ।
अहिलेको स्थानीय चुनामा अघिल्लो चुनावको स्मरण गर्नेहरुमा झनै थियो निरासाको पोको । पार्टीले ढाँटेको, चुनावमा भोटमात्र मागेको तर कतै पनि तिनका बाचा पूरा नगरेको स्पष्टै देखिन्थ्यो । किनभने अघिल्लो चुनावको घोषण पत्रमा लेखिएजस्तै काठमाडौँमा कतै मोनोरेल, मेट्रो रेल थिएन । न काठमाडौँका सहर, पार्क तथा अन्य स्थलहरुमा नै झकिझकाउ थिए । न मेलम्चीको पानीले यहाँको सडक सफा गरेको थियो र नत अर्बान प्लानिङका ठूला ठूला प्रोजेक्टहरु नै पूरा भएका देखिएको थियो । अरु त कुरै छोडौँ, राजधानी सहर फोहरमुक्त नै हुन सकेको छैन ।
वास्तवमा यी असन्तुष्टि र दलका ढाँटेका घोषणापत्र प्रतिका प्रतिक्रिया व्यक्त गर्ने ठाउँ जनताले कमै पाएका हुख्छन् । हुनत उनीहरुले आफ्नै सामाजिक सञ्जालमा लेखेर पनि प्रतिक्रिया त जनाएकै हुन्, छन् । तर तिनका आवाज पार्टी र तिनका नेता सुन्दैनन् । जनता भनिरहन्छन् नेताले वास्ता गर्दैनन् । किनभने उनीहरुमा रहेको अन्तरनिहीत घमण्ड के हो भने देशमा शासन चालाउने राजनीतिक दलहरुले नै हो र हामीले गरेपछि, चाहेपछि जे पनि हुन्छ । त्यही मानसिकताबाट लामो समयदेखि गुज्रिरहेका छन् दलहरु । त्यसैले हरेक चुनावमा उही नारा, उही घोषणा पत्र अनि उही उम्मेदबार आउँछ । जनतालाई मन परेको छैन तर पनि उनीहरु दोहोरिइरहन्छन् । अहिले पनि त्यही भएको छ ।
यो चुनावको मुख्य आकर्षणको कुरा काठमाडौँबाट सुरु नगर्ने हो भने अधुरो हुन्छ । बालेन साह नै अहिलेका चर्चित उम्मेदबार बनेका छन् जसले मुलुकको राजधानी काठमाडौँ महानगरपालिकालाई बिद्रोही बनाउन सकेका छन् । सानो तिनो बलबुताले यो सम्भव थिएन । सुकिला मुकिला र राजधानीमा बस्ने व्यक्तिले कसरी छान्दैछन् त बालेन रु यो प्रश्नको जवाफ सामान्य विश्लेषणबाट निस्किदैन । भनिन्छ– नेता परिस्थिति र समयले जन्माउँछ । त्यसो भए राजधानीमा के कस्तो परिस्थिति पर्यो त नेता जन्माउनलाई रु यीनै परिस्थितिभित्र खोज्न सकिन्छ बालेनलाई छान्नुपर्ने अवस्थाका कारणहरु ।
पहिलो कुरा त उनलाई छानेर राजधानीबासीले नेपालका राजनीतिक दलहरु नेता र नीति शुन्य भएको सन्देश दिन चाहेका छन् । किनभने उनीहरुले यस्तो निर्णय गरेका छन् कि यहाँका ठूला भनिएका राजनीतिक दल, जसले आफूलाई मात्र राजनीतिक घराना ठान्दछन् तिनीहरुलाई सहजै पन्छाइदिएका छन् ।
उनीहरुले अहिलेसम्म दिएका नारा, नीति र नेता केही पनि काम लाग्दैन भनिरहेका छन् । ती सबै अब भुत्ते भएको सन्देश उनीहरु दिन चाहन्छन् । यो नै उनीहरुको विद्रोह हो ।
अर्को उनीहरुको सन्देश नेपालका अहिलेका राजनीतिक दलहरु बाहेक पनि राजनीतिमा अर्को विकल्प छ भन्ने हो । हो, बहुदलीय शासन व्यवस्थामा देशका राजनीतिक दलहरुले नै शासन गर्ने हो । तर यसको अर्थ जनप्रतिनिधिहरु दिँदा उनीहरुले जो दियो त्यही उम्मेदबारलाई लाहा छाप लगाइदिनुपर्छ भन्ने मानसिकतामा अब जनता छैनन् । उनीहरुले ती जनप्रतिनिधिका काम हेर्न थालेका छन् । अनि त्यो कामको मूल्यांकन चुनावकै बेलामा गर्ने राम्रो परिपाटीको विकास जनतामा बढ्दै गएको देखिएको छ । त्यसैले कसैको नातेदार होस् कि यतिवर्ष जेल परेको नेता भन्ने होस् त्यो ब्याज खान अबको पुस्ताका अघि गाह्रै पर्ने देखिएको छ । यो सन्देश काठमाडौँ, धरान र धनगढीका जनताले राम्रैसँग दिएका छन् ।
अहिले जनताले सल्लाह नै गरेजस्तो गरी राजधानी महानगर, धनगढी उपमहानगर र धरान नगरमा सांकेतिक सन्देश दिएका छन् । यसलाई दलले यसरी बुझ्दा पनि हुन्छ कि जनताले तीनै तहका ठूला पालिकामा जनताले सांकेतिक सन्देश दिएका छन् र यदि हाम्रो ढाँचा र ढर्रा यस्तै रहने हो भने भोलिका दिनमा यो फैलिएर सबैतिर पुग्न पनि सक्छ ।
महानगरमा आउन लागेका बालेन साह जनताद्धारा परिक्षण हुन बाँकी रहेपनि धनगढीका स्वतन्त्र उम्मेदबार गोपी हमाल जनताको घरदैलोमा सेवा दिएका व्यक्ति हुन् । उनलाई अघिल्लो चुनावदेखि नै जनताले रुचाएका थिए तर दलको दबदबा चिर्न त्यति सजिलो भएन उनलाई । यसपालि जन अनुमोदित भए । जनताले छाने । सार्वजनिक ओहदामै नरही जनताको सेवा गरेका गोपीलाई अब जनताले सेवा गर्ने आधिकारिक कुर्सीमै राखिदिए । र अब उनको परीक्षण पनि सुरु भएको हो । यस्तै मोडल हो धरान पनि । धरानका हर्क साङपाङ पनि युवा हुन् र धरानमा जनताको सेवा गर्दै आएका उनलाई जनताले कुर्सीमा पुर्याइदिएका छन् ।
यी तीन युवाको विजय जनताको रोजाई हो र उनीहरु युवा चाहन्छन् भन्ने सन्देश पनि हो । तर पनि यो मोडेलले ललितपुरमा भने काम गर्दैन । किनभने चिरीबाबु महर्जनालाई यहाँका जनताले दोस्रो पटक पनि छानेका छन् । यहाँ भने जनप्रतिनिधिको काम प्यारो भएको छ । त्यसैले त यी तीन ठाउँमा जनताले विद्रोह गरे र काम खोजे । त्यसैले यो चुनावको अर्को र प्रमुख सन्देश यो पनि हो कि जनता काम खोजेका छन् । ललितपुर महानगरमा चिरिबाबुले काम गरेकै कारणले उनलाई छानेका हुन् । नत्र त्यहाँ पनि विद्रोह हुन्थ्यो ।