• १६ चैत्र २०८०, शुक्रबार
  •      Fri Mar 29 2024
  •   Unicode
Logo
Latest
★   नेविसंघद्वारा सरकारविरुद्ध सडकमै हवन गरेर बिरोध ★   सीमा क्षेत्रका बासिन्दाले भोग्नुपरेका समस्या समाधान गर्न उपप्रधानमन्त्री श्रेष्ठको आग्रह ★   एकीकृत समाजवादीः बागमती प्रदेशका पाँच जिल्ला अधिवेशन सम्पन्न ★   राष्ट्रपतिद्वारा विधेयक प्रमाणीकरण ★   अर्थराजनीतिक दृष्टिकोणमा आधारित परराष्ट्र नीति नेपालको प्राथमिकताः डा सापकोटा ★   बङ्गलादेशी नागरिकलाई नेपाल ल्याई बन्धक बनाउने पक्राउ ★   अर्थमन्त्री वर्षमान पुनले गरे बजेट लेखन समिति गठन ★   मन्त्रिपरिषद् बैठकः सरकारद्वारा तथ्यांक नियमावली २०८० लाई स्वीकृत, यस्ता छन् अन्य निर्णयहरु ★   विज्ञान र प्रविधिको क्षेत्रमा पहुँच पुर्‍याउने शिक्षा अध्यापन गराउनुपर्छः पूर्वराष्ट्रपति भण्डारी ★   सुदूरपश्चिम सरकार छाड्न नाउपा अध्यक्ष रञ्जिताद्वारा लिखित निर्देशन

शिक्षाको खाडलमा पुरिएको विद्यार्थीको भविष्य



 -आशिष नेपाल-

हरेक वर्ष हाम्रो देशमा दशै भन्दा पनि ठूलो चांड आउँछ जसमा सहभागी हुुन्छन् विधार्थी, शिक्षक, अभिभावक, साथीभाइ, शिक्षा प्रणाली र देशको भविष्य । त्यो चाड हो एस.एल.सी चालु वर्षको अन्तिम महिना चैत्र देखि सुरु भएर नयाँवर्षको दोस्रो वा तेस्रो महिनाको दोस्रो साता सम्ममा पुगेर टुङगीन्छ एस.एल.सी. चाड । अनि फैसला हुन्छ कयौं विद्यार्थीको भविष्यको । जसमा अधिकांशको असफलता र अन्धकार भविष्यको घोषणा गरिन्छ । हरेक वर्ष देशले यो बिडम्वना भोग्दै आएको छ । ५ वर्षको बालक अवस्थादेखि नै हरेक अभिभावकले आउने ५ वर्षको लागि आफ्ना नानीहरुलाई युद्धमा भिड्ने सिपाई जस्तो तयार गर्छन् । यस्तै प्रयास छ निजी विद्यालयहरुको पनि तर सरकारी विद्यालयमा यो प्रयास अलि कम देखिन्छ ।
निजी विद्यालयहरुले शिक्षा वजारमा आफ्नो साख वचाई राख्न तीनका विद्यार्थीहरुले प्रतिस्पर्धामा बाजी मारे मात्र त्यो सम्भव हुने भएकाले उनीहरुलाई एस.एल.सी.मा खरो उतार्न कडा भन्दा कडा परिश्रम गराउने होडवाजी छ । उनीहरुको उमेर भन्दा बढीको भार थपि दिन्छन्, केवल आफ्नो विद्यालयको नाम विकाउनका लागि मात्र । आश्चर्यको कुरो त के छ भने जहाँ नीजी विद्यालय ज्यान फालेर शिक्षा व्यापारको प्रतिस्पर्धामा भिडेको छ त्यहीं निर सरकारी विद्यालय किन सुस्ताएको छ ? बुझ्न नसकिएको कुरो के छ भने सरकारी विद्यालय यसरी पछि पर्नुका कारण शिक्षक र व्यवस्थापन अयोग्य भएर हो वा त्यहांबाट हुन नसक्ने व्यापारीक लाभका कारणले ?
विद्यार्थीहरु १० वर्षको मेहनत र लामो पर्खाई पछि एस.एल.सी. को नतिजा सम्म आई पुग्छन । समयको यो विन्दु उनीहरुको लागि भविष्यको निर्णायक समय हुन्छ । जहाँ ८० प्रतिशतभन्दा बढी विद्यार्थीहरु निजि विद्यालयबाट उत्तीर्ण भएका हुन्छन् भने त्यहि प्रतिस्पर्धामा सरकारी विद्यालयका ४० प्रतिशत विद्यार्थीहरु उत्तीर्ण हुन पनि धौधौ परिरहेको हुन्छ । समग्रमा एस.एल.सी. को राष्ट्रिय नतिजा जहिले पनि ५० प्रतिशत भन्दा मुनिनै हुन्छ । अर्थात् प्रतिस्पर्धामा भिड्नेहरु मध्ये आधा भन्दा बढी असफल सावित हुन्छन् ।
खैर, असफलहरुलाई एकछिन विर्सिएर सफलहरुकै कुरा गर्ने हो भने पनि एस.एल.सी.पछिको अर्को दुर्भाग्य विद्यार्थीहरुले भोगीरहेका हुन्छन् । नाम चलेका ठूला ठूला कलेजमा केवल त्यी विद्यार्थीलाई मात्र भर्ना लिइन्छ जुन विद्यार्थीले एस.एल.सी.मा ६० प्रतिशत देखि लिएर ९० प्रतिशत सम्म अंक हासिल गरेका हुन्छन् । त्यस्ता कलेजहरु जुन ८० देखि ९० प्रतिशत ल्याउने विद्यार्थी मात्र भर्ना लिन्छन्, अनि उनीहरु नै भन्छन् कि हाम्रो कलेजले त यो वर्ष शत प्रतिशत विद्यार्थी १०० प्रतिशत अंकले उत्र्तीण गराउन सफल भयो ।
…अनि मलाई लाज लाग्छ जब यस्ता शब्दहरुको प्रयोग हुन्छ । ती विद्यार्थीहरु जो ६० प्रतिशत भन्दा कम अंक लिएर पास भएका छन् या सरकारी विद्यालयबाट आएका छन् तिनीहरुको के दोष छ ? के तिनीहरुलाई राम्रो कलेजमा पढ्न पाउँने अधिकार छैन् ? त्यस्ता महँगा कलेजहरुको फिस तिर्दैमा अभिभावकहरुको जीवन भरीको पसिना सकिन्छ । एकातिर अभिभावकको क्षमताले नभ्याउने, अर्कोतिर न राज्यले नै शिक्षामा सहुलियत दिने, न त कुनै कामको ग्यारेन्टी नै । अनि ती मजबुर विद्यार्थीहरु कोही राम्रो शिक्षाको खोजिमा वेलायत, अमेरिका त कोही कामको खोजिमा खाडी मुलुक जान बाध्य छन् ।
आखिर शिक्षा क्षेत्रमा राज्यको यत्रो लगानी हुदाँ हुदै किन हाम्रो देशको शिक्षा गुणस्तरीय हुन सकेको छैन ? किन सरकारी स्वामित्वका विद्यालय, क्याम्पस र विश्वविद्यालयहरु गुणस्तरहीन र नालायक बनिरहेका छन् ? किन हरेक वर्षको एस.एल.सी. परीक्षाले बढी संख्यामा असफलहरु उत्पादन गर्छ ? हाम्रो देशको शिक्षा प्रणालीमा यो एउटा ठूलो चुनौतिपूर्ण प्रश्न तेर्सिएको छ ?

[email protected]

Source : harekpal.com