काठमाडौं । प्रमरख अतिरिक्त महानिरीक्षक दानबहादुर कार्कीलाई नेपाल प्रहरीको प्रमुख (आईजीपी) हुनबाट रोक्ने प्रपञ्च सुरु भएको छ । काठमाडौंं उपत्यका प्रहरी कार्यालयका प्रमुख कार्की भावी प्रहरी महानिरीक्षकका प्रमुख दाबेदार हुन् । तर उनलाई प्रहरी प्रमुख बन्नबाट रोक्ने चलखेल सुरु भएको हो ।
एआइजी कार्कीविरुद्ध विभिन्न आरोप लगाएर महानिरीक्षकको दौडबाट पछि हटाउने खेल सुरु भएको हो ।
गत भदौ १८ गते प्रहरी महानिरीक्षकमा नियुक्त भएका चन्द्रकुवेर खापुङ आउँदो कात्तिक २७ गते सेनानिवृत्त हुँदै छन् । यसपछि महानिरीक्षकमा एआईजी कार्कीको बलियो दाबेदारी रहने देखिन्छ । यसकारण पनि कार्कीमाथि विभिन्न आरोप लगाउन थालिएको हो ।
कार्कीले गत भदौ २३ र २४ गते भएको जेनजीको प्रदर्शनका क्रममा भएको तोडफोड र आगजनी रोक्न नसकेको आरोप लागेको छ । त्यति मात्र होइन, कार्कीमाथि थुनुवा कैदीहरुलाई भगाएको भन्ने आरोप पनि छ । जबकी देशभरका अधिकांश कारागारबाट कैदीबन्दी र प्रहरी कार्यालयमा रहेका थुनाबन्दी भागेका थिए ।
तत्कालीन प्रधानमन्त्री प्रधानमन्त्रीसमेत असुरक्षित भएर सेनाको हेलिकोप्टर चढेर भाग्नुपरेको थियो । यस्तो अवस्थामा एआइजी कार्कीले कैदी भगाएको भन्ने आरोपमा कुनै सत्यता नभएको प्रहरी अधिकारीहरु नै बताउँछन् ।
प्रहरीका उच्च पदस्थ अधिकारीले स्वेच्छाचारी रूपमा अभियुक्तलाई रिहा गर्न सक्दैन । यस्तो अवस्थामा ‘कैदी भगाएको’ भन्ने दाबी न कानुनी तर्कले मिल्छ, न प्रशासनिक प्रक्रियाले समर्थन गर्छ ।
केन्द्रीय कमान्ड र केन्द्रीय सुरक्षा समिति अन्तर्गतको औपचारिक छलफलमा सहभागी हुन गएको विषयलाई लिएर उनीमाथि आफ्नो कमान्ड रुम छाडेर आर्मी हेडक्वाटर पुगेको भन्नेजस्ता आरोप लगाइएको छ । उक्त बैठकमा प्रधानसेनापति, गृह सचिव र मुख्यसचिवसमेत सहभागी थिए ।
यस्तै आरोप लगाएर कार्कीलाई महानिरीक्षक बन्ने दौडबाट पछि हटाउन खोजिएको बताइएको छ । प्रहरी प्रशासनमा आन्तरिक सुरक्षा, भीड मनोविज्ञान, भीड गतिशास्त्र र आन्तरिक द्वन्द्व व्यवस्थापन जस्ता महत्वपूर्ण विषयमा पोख्त मानिने उनले यस्ता जटिल परिस्थितिहरूमा संयमता, मनोवैज्ञानिक बुझाइ र संगठनात्मक सन्तुलन कायम राख्दै काम गरेको प्रहरी अधिकारीहरु नै बताउँछन् ।
प्रहरी संगठनलाई नै कमजोर बनाउने गरी लगाइएका निराधार आरोपप्रति सुरक्षा निकायका अधिकारीहरु नै आश्चर्यमा परेका छन् ।
आन्तरिक मूल्याङ्कन संवेदनशील चरणमा भइरहेका बेला केही नेपाल बाहिरको नम्बरबाट सञ्चालित ह्वाट्सएप समूहहरू मार्फत अफवाह फैलाउने काम भइरहेको छ ।
राजनीतिक परिवर्तनसँगै गठन भएको सुशीला कार्की नेतृत्वको अन्तरिम सरकारलाई हुदै नहुने कुरा गरेर कार्कीको बदनाम गर्न भने एक समूह सकृय भएको देखिएको छ । यत्तिसम्म कि जेन जी आन्दोलनमा गोली नचलाएर रक्तपात रोकेका कार्की माथि असफल कमाण्डरसम्म भन्न भ्याएका छन् । भदौ २३ गतेको आन्दोलनपछि उपत्यकाको कमाण्ड कसले सम्हाल्ने भन्ने हालका आइजीपी समेत अन्यौलमा रहँदा कार्की आफू भ्याली कमाण्ड सम्हाल्छु भन्दै उपत्यकाको कमाण्ड सम्हालेका थिए । जसका कारण २४ गते प्रहरीलाई गोली चलाउन आदेश दिइएन । थप आन्दोलनलाई हिंसात्मक बन्न दिएनन् । बरु प्रहरीलाई आफनो सुरक्षा आफै गर्नु भन्दै निर्देशन दिदा आफ्नै प्रहरी गुमाउनु परेको थियो ।
आईजीपी चन्द्र कुबेर खापुङ अवकाशमा जाने दिन नजिकिएसँगै प्रहरीको नयाँ आइजीपी को हुने भन्ने चर्चा शुरु भएकै बेला कार्कीमाथि अनावश्यक आरोप लगाइएको हो । जबकी नेपाल प्रहरीमा ३३औं महानिरीक्षक आईजीपीका लागि एक नम्बरमा रहेका दानबहादुर कार्कीको बलियो सम्भावना छ ।
नयाँ आइजीपीका लागि चार एआइजीबीच मुख्य प्रतिस्पर्धा छ । जसमा दानबहादुर कार्की पहिलो नम्बरमा छन् । दोस्रो नम्बरमा राजन अधिकारी, तेस्रोमा डा.मनोज केसी र चौथो नम्बरमा सिद्धिबिक्रम शाह छन् । कात्तिक २७ गते प्रहरी महानिरीक्षक चन्द्रकुबेर खापुङ अवकाशमा जाने भएपछि भावी प्रहरीको नेतृत्व मुख्य दावेदारले नै पाउने भएका हुन् ।
अहिलेको सुशीला कार्की नेतृत्वको अन्तरिम सरकार जेन जी आन्दोलनको जगमा बनेको हो । त्यसैले पनि रोल क्रम अनुसार बन्ने हो भने एआइजी दानबहादुर कार्की पक्का पक्की जस्तै हो । किन कि यो सरकार अघिल्लो सरकार जस्तो ब्रिफकेसमा पैसा बोकेर नेताको घर घर धाउने बेलाको सरकार होइन । यो सरकार त विधिमा चल्ने विश्वास नेपाली जनताले गरेका छन् । जेन जी पुस्ता पनि निष्पक्ष र रोलक्रमको व्यक्तिले पाउनुपर्नेमा प्रस्ट छन् ।
तर कार्कीलाई पाखा लगाउन विभिन्न आरोप लगाउँदै चलखेल भएको हो । तर प्रहरीका अधिकृतहरु नै कार्कीको विकल्प नभएको बताइरहेका छन् ।
