काठमाडौँ । कोरोना संक्रमित बढेसँगै उनीहरूको उपचारमा खटिएका चिकित्सक, नर्स, प्राविधिकलगायत स्वास्थ्यकर्मीमा पनि संक्रमणको दर वृद्धि भएको छ । इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखा (ईडीसीडी) का अनुसार आइतबारसम्म ४ सय ५४ जना स्वास्थ्यकर्मी संक्रमित भएका छन् । जसमध्ये चिकित्सक १ सय ४२, अस्पतालका कर्मचारी १ सय २३, नर्स ९४, ल्याब टेक्निसियन ३० र पारामेडिक्स ६५ जना छन् । अस्पतालअनुसारको तथ्यांक हेर्दा भने त्योभन्दा बढी संख्या देखिन्छ । स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले समेत संक्रमित स्वास्थ्यकर्मीको संख्या धेरै हुन सक्ने जनाएको छ । धेरै अस्पतालले स्वास्थ्यकर्मी संक्रमित भएको भनेर सूचना दिँदा बिरामी उपचारका लागि नआइदिने र स्वास्थ्यकर्मीलाई पनि समाजले अपहेलना गर्ला भन्ने डरले यकिन संख्या उपलब्ध गराउँदैनन् । काठमाडौंको एक सरकारी अस्पतालका निर्देशकले स्वास्थ्यकर्मी संक्रमित हुँदा अरूले उल्टै नराम्रो सोच्ने गरेको बताए ।
स्वास्थ्य मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. जागेश्वर गौतम स्वास्थ्यकर्मीहरूले पहिला आफू बच्ने अनि अरूलाई बचाउने भन्ने धारणा राख्नुपर्ने बताउँछन् । उनले भने, ‘ओपीडीमा बस्नेले भाइजर, वाटरप्रुफ मास्क लगाएर मात्र बिरामी जाँच्नुपर्छ । सामान छैन भने बरु मन्त्रालयले उपलब्ध गराउँछ ।’ दिनरात खटिएर बिरामीको उपचार गरिरहेका स्वास्थ्यकर्मीलाई दुर्व्यवहार गरिएका खबर सुनिए संलग्नलाई कारबाही गर्न गृह मन्त्रालयलाई निर्देशन दिएको उनको भनाइ छ ।
सेवामा असर
कोरोना महामारीविरुद्ध अग्रपंक्तिमा खटिएका स्वास्थ्यकर्मी नै धमाधम संक्रमित हुन थालेपछि कतिपय अस्पतालले आकस्मिकबाहेकका सबै सेवा बन्द गरेका छन् । स्वास्थ्यकर्मीमा संक्रमण बढ्दै गए देशभर सबै किसिमका स्वास्थ्य सेवा थप प्रभावित हुने जोखिम देखिएको छ । ईडीसीडीका अनुसार धुलिखेल अस्पतालमा शनिबार १० र आइतबार ३ जना स्वास्थ्यकर्मीलाई कोरोना पुष्टि भयो । योसँगै हालसम्म उक्त अस्पतालका २७ स्वास्थ्यकर्मीलाई संक्रमण भइसकेको छ । एकैपटक १० चिकित्सकमा संक्रमण पाइएपछि अस्पतालका आकस्मिकबाहेकका सेवा बन्द गरिएको छ । काभ्रेकै स्पाइनल इन्जुरी पुनःस्थापना केन्द्रमा पनि शनिबार कर्मचारी र स्वास्थ्यकर्मीसहित १५ जनामा संक्रमण देखिएको थियो ।
स्वास्थ्य मन्त्रालयका अनुसार भदौ २ मा काठमाडौं उपत्यकामा २ सय ५ जना संक्रमित हुँदा ४० जना स्वास्थ्यकर्मी मात्रै थिए । यसमध्ये २० जना त्रिवि शिक्षण अस्पतालका थिए । बाँकी किस्ट, निदान र सुमेरु अस्पतालका थिए । त्रिवि शिक्षण अस्पतालका निर्देशक डा।रोहित पोखरेलका अनुसार गएको साता मात्रै अस्पतालका ४० जनामा संक्रमण देखिएको छ । यहाँ हालसम्म संक्रमित स्वास्थ्यकर्मीको संख्या ७० पुगेको अस्पतालका कोभिड व्यवस्थापन समिति संयोजक डा।सन्तकुमार दासले बताए । यसअघि आकस्मिक कक्षमा कार्यरत स्वास्थ्यकर्मी संक्रमित हुँदा अस्पतालले उक्त विभाग सिलसमेत गरेको थियो ।
‘संक्रमितमध्ये केही अस्पताल र केही घरमै आइसोलेसनमा छन्,’ निर्देशक पोखेलले भने, ‘सेवा भने निरन्तर दिइरहेका छौं ।’ संक्रमित हुनेमा नर्स बढी छन् । ‘सानो कोठा र भेन्टिलेसन नभएको कोठामा नर्सहरू खाजा खाने गर्दा रहेछन्, त्यहाँबाट सरेको देखिन्छ,’ डा।दासले भने । धेरै संख्यामा स्वास्थ्यकर्मी संक्रमित हुनेमा वीरगन्जको नारायणी अस्पताल पनि पर्छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयका अनुसार हालसम्म नारायणीका ७० स्वास्थ्यकर्मी संक्रमित पाइएका छन् । काठमाडौंको सहिद गंगालाल हृदयरोग केन्द्रमा संक्रमित स्वास्थ्यकर्मीको संख्या १५ भन्दा बढी छ । वीर अस्पतालका पनि चिकित्सकसहित १० जना स्वास्थ्यकर्मी संक्रमित भइसकेका छन् ।
अग्रपंक्तिमा खटिने नै संक्रमित हुँदा कोरोना महामारी नियन्त्रण असहज बनेको ईडीसीडीका निर्देशक डा।वासुदेव पाण्डेले बताए । ‘सबैभन्दा जोखिममा स्वास्थ्यकर्मी, सुरक्षाकर्मी र सञ्चारकर्मी छन्,’ उनले भने, ‘अरूलाई सेवा दिनुपर्ने समूह नै संक्रमित भएपछि संक्रमण न्यूनीकरण गर्न असहज हुने देखिएको छ ।’ नेपालमा पहिलो पटक वैशाख ३० मा कपिलवस्तुमा एक नर्समा कोरोना संक्रमण देखिएको थियो । कान्तिपुर दैनिक
