एजेन्सी । सन् २०२४ को पहिलो सूर्यग्रहण ८ अप्रिल अर्थात आज सोमबार लाग्दैछ । यो पूर्ण सूर्यग्रहण पश्चिमी यूरोप प्यासिफिक, एट्लान्टिक, आर्कटिक मेक्सिको, उत्तरी अमेरिका, मध्य अमेरिका, दक्षिण अमेरिकाको उत्तरी भाग, क्यानडा, इङ्गल्याण्डको उत्तर पश्चिम क्षेत्र र आयरल्याण्डमा देखिनेछ ।
जब चन्द्रमाले सूर्यलाई पूर्णतया अन्तरिक्षमा ढाक्छ, पूर्ण सूर्यग्रहण हुन्छ । यस समयमा दिनमा अँध्यारो हुन्छ र तापक्रम घट्छ । वैज्ञानिकहरु यो सूर्यग्रहणको प्रतिक्षामा छन् । पूर्ण सूर्यग्रहणको समयमा सूर्यको कोरोना देख्न सकिन्छ ।
यस समयमा सूर्य आफ्नो ११ वर्ष चक्रको शिखरमा छ । जसका कारण यसमा बढी सक्रियता देखिएको छ तर सूर्यग्रहण हुनुअघि नै वैज्ञानिकहरुले अचानक सूर्यमा शान्ति भएको देखेका छन् । जसका कारण उनीहरु अचम्ममा परेका छन् ।
सूर्यग्रहणको समयमा एक समय आउँछ जब चन्द्रमाले सूर्यलाई पूर्ण रूपमा ढाक्छ, जसलाई पूर्णता भनिन्छ । यस अवधिमा सूर्यको किरण पृथ्वीमा पर्दैन ।
सूर्यको वायुमण्डल अर्थात् यसको कोरोना चन्द्रमाको पछाडि मात्र देखिन्छ । तर सबैभन्दा अचम्मको कुरा यो हो कि अचानक सूर्यमा अप्रत्याशित रूपमा शान्ति हुन्छ । केही दिनअघि मात्रै सौर्य गतिविधि बढी देखिएको थियो । जसका कारण समग्रतामा सूर्यबाट निस्कने आँधी अझै ठुलो हुने अपेक्षा गरिएको थियो ।
पछिल्लो अन्तरिक्ष मौसम पूर्वानुमान अनुसार, अब कोरोनाको अपेक्षा गरिएको जस्तो ठूलो र ऊर्जावान हुन असम्भव देखिन्छ । तर पूर्णताको मार्गमा यो अन्य सूर्यग्रहणभन्दा बढी प्रभावशाली देखिनुपर्ने विज्ञहरूले बताएका छन् । सौर्य चक्र ११ वर्षसम्म रहन्छ ।
चक्रको समयमा सौर्य गतिविधि निम्नबाट उच्चमा जान्छ र त्यसपछि घट्छ । यो चक्र यसरी नै चलिरहन्छ । यस समयमा सूर्य आफ्नो गतिविधिको शिखरमा हुन्छ, जसलाई सौर्य अधिकतम भनिन्छ । सौर्य गतिविधिको चरम सीमामा, सूर्यको सतहमा कालो घामको दागहरू फैलिन्छन्, जसले प्रायः शक्तिशाली आँधीहरू उत्पन्न गर्छ ।
सोलार म्याक्सम फेज अनुमान गरेको भन्दा एक वर्ष पहिले नै सुरु भएको विज्ञहरू बताउँछन्, तर पूर्ण रूपमा समाप्त नभएसम्म केही अनुमान गर्न सकिँदैन । पछिल्लो दुई महिनामा सौर्य गतिविधि निकै बढेको छ । त्यहाँ सूर्यमा ठूला सनस्पटहरू थिए जहाँबाट एक्स–क्लास सौर्य ज्वालाहरू निरन्तर निस्किरहेका थिए । यी सबैभन्दा शक्तिशाली सौर्य विस्फोट हुन् ।
मार्च २३ मा, प्लाज्मा र विकिरणको बादल पृथ्वीमा ठोकियो जसलाई कोरोनल मास इजेक्शन (सीएमइ) भनिन्छ । यो छ वर्षमा पृथ्वीमा सबैभन्दा ठूलो सौर्य आँधी थियो । तर अहिले सूर्यमा पृथ्वीको छेउमा केही सक्रिय सनस्पटहरू मात्र छन् । यी पनि धेरै साना छन् । जसका कारण ग्रहणको समयमा धेरै कम सौर्य ज्वाला निस्कने सम्भावना रहन्छ ।
