काठमाडौँ । प्रमुख प्रतिपक्ष दल नेपाली काँग्रेसका सांसद प्रदीप पौडेलले सरकारले रुसी सेनामा गएको नेपालीहरुको खोज्ने प्रयत्न समेत नगरेको बताउनुभएको छ ।
रुसमा नेपाल आउने चाहनमा तडपिएर बसेका नेपालीहरुलाई फिर्ता ल्याउने काममा पनि सरकार गम्भिर नभएको सांसद पौडेलको भनाई थियो । सोमवार प्रतिनिधि सभा बैठकमा विशेष समयमा बोल्दै उहाँले ती नेपालीहरुलाई नेपाल ल्याउन प्रयास किन नगरेको भनि सरकारलाई प्रश्न समेत गर्नुभयो ।
करिव ३ सय बढी रुसी सेनामा कार्यरत नेपालीहरु बेपत्ता भएको तथ्यांक आफूले पाएको उल्लेख गर्दै सांसद पौडेलले त्यसको खोजी गर्न समेत सरकारले पहल नलिएको जिकिर गर्नुभयो । उहाँले युक्रेनी सेनामा पनि नेपालीहरु रहेको कुरा युक्रेनले सार्वजनिक गरेको भन्दै त्यसप्रति पनि सरकारले चासो नदिएको बताउनु भयो ।
सांसद पौडेलले भन्नुभयो, ‘केही समय अघि हमासले बन्धक बनाएको विपिन जोशीको अवस्था अहिलेसम्म पत्ता लागेको छैन । नेपालले एउटा नेपाली नागरिकलाई उसको अवस्था पत्ता लगाएर नेपाल ल्याउन सकेको छैन । पछिल्लो समय अर्को कुरा व्यापक ढंगले आइरहेको छ । नेपालीहरु रुसी सेनामा छन् भन्ने कुरा सरकारलाई थाहा छ । तर नेपालीहरु कति संख्यामा रुसी सेनामा छन्, उनको अवस्था के छ, उनका आफन्तहरु कुन पीडामा बाँचिरहेका छन् ? भन्ने कुरामा सरकार बेखबर छ । बेखबर मात्र होइन सरकारले खोजी गर्ने चेष्टा नै गरेको छैन । अघिल्लो परराष्ट्रमन्त्रीज्युले समय मिलाउनु भयो । पछिल्लो पराष्ट्रमन्त्रीले रुसी विदेशमन्त्रीसँग वार्ता गर्नुभयो, संवाद गर्नुभयो । अनुरोध गर्नुभयो कि हाम्रो सेना फिर्ता गरिदेऊ । माननीय अर्थमन्त्रीज्युले रुसी राजदुतलाई बोलाएर भेट्नुभयो । राजदुत महोदयले जवाफ दिनुभयो–तपाईका नागरिक आधिकारिक रुपमा हाम्रा सेनामा गएका होइनन् । उनीहरु फर्कन पनि चाहँदैनन । त्यो शब्द कुटनीतिक मर्यादाभित्र पर्छ कि पर्दैन ? त्यसैले सरकारले यसको बारेमा एकिन तथ्यांक आजसम्म निकाल्न सकेको छैन । मैले पीडित परिवारलाई भेटेको थिए । यो क्षेत्रमा काम गर्ने केही स्वयमसेवीहरुलाई भेटेको थिए । उहाँहरुको भनाईको आधारमा मलाई एउटा विवरण प्राप्त भएको छ । कम्तिमा पनि रुसी सेनामा ७ सय नेपाली छन् । तीमध्ये ४० जनाको मृत्य भईसकेको छ ।
नेपालमा त्यो लास आउन नसकेर मृतकका परिवारले कुशको प्रतिक बनाएर उहाँहरुको कृयाकर्म गरिसक्नुभएको छ । ११७ जना घाइते छन् । यो मैले कम्तिमा नेपालमा कन्टयाक्ट भएकाहरुको तथ्यांक बनाउँदैछु । करिव ३ सय बेपत्ता छन् । अनि थुप्रै व्यक्तिहरु देश फर्कनका लागि फारम भरेर बसेका छन् । सरकार अलपत्र परेको ती नेपालीको उद्धार गर्ने काम त परै जाओस कति छन् त्यहाँ नेपालीहरुको भनेर यकिन तथ्यांक पत्ता लगाउने कोशिस पनि गरिरहेका छैन । रुसमा मात्रै होइन, युक्रेनी सेनामा पनि बन्दीका रुपमा नेपालीहरु रहेको कुरा युक्रेनले नै सार्वजनिक गरेको छ । नेपालको परराष्ट्र मन्त्रालय, यसको संयन्त्रले नेपालीहरुको उद्धार गर्ने काममा निम्ति अहिलेसम्म के गरेको छ ? सरकारले गर्न सक्दैन भने सरकारले मानव अधिकारवादी संस्थाहरुलाई अनुरोध गर्नसक्छ । रेडक्रसलाई अनुरोध गर्नसक्छ । युएनलाई अनुरोध गर्नसक्छ । नेपाली ल्याउनका लागि सरकारको जुन ढंगको पहल हुनुपर्ने हो, त्यो पहल भएको अवस्था छैन । म यतातिर सरकारको गम्भिर रुपमा ध्यान आकृष्ट गर्न चाहन्छु । ’
सांसद पौडेलले सरकारले युएनलगायतका मानव अधिकारवादी संघ, संस्थासँग आग्रह गरेर भएपनि रुस र युक्रेनको सेनामा कार्यरत नेपालीहरुलाई फिर्ता ल्याउन पहल गर्नुपर्ने धारणा समेत राख्नुभयो ।