हामीले सुनेका छौँ कि पानी छ भने भविष्य छ । पानीबिना हामीलाई बाँच्न असम्भव छ । पानी प्रकृतिले दिएका ती उपहारमध्ये एक हो जसको कदर गर्नु धेरै महत्वपूर्ण छ । भलै पृथ्वीमा पानीको मात्रा अधिक छ तर पृथ्वीमा भएको पानीमध्ये ९७ प्रतिशत पानी पिउनयोग्य छैन जुन समुद्रको पानी हो । यस्तो अवस्थामा पिउनयोग्य पानी तीन प्रतिशत मात्र छ ।
यसबाहेक यदि तपाईंले पानीको बोतल किनेर पिउनुभयो र त्यसमा म्याद सकिने मिति देखियो भने यो अलि बढी डरलाग्दो हुन्छ। बढ्दो जनसङ्ख्याका कारण आगामी वर्षमा प्रायः सबै देशमा खानेपानीको अभाव हुने कुरा हामी सबैलाई थाहा छ । योसँगै विज्ञहरूले तेस्रो विश्वयुद्ध पानीको विषयमा मात्रै हुने बताएका छन् । यस्तो अवस्थामा पानीको बोतलको म्याद समाप्तीको अर्थ के हुन्छ ? पानीको बोतलमा म्याद समाप्त हुने मितिको सही जानकारी के हो त ?
म्याद सकिएको पानी पिउन सकिन्छ ?
सामान्यतया घरबाहिर निस्कँदा पिउने पानी बोक्न अलि गाह्रो हुन्छ । यस्तो अवस्थामा हामी प्रायः बजारबाट प्याक गरिएका पानीका बोतलहरू किन्छौँ। तर धेरै पटक यो पानीको बोतलमा म्याद सकिने मिति हेर्दा पानीको पनि म्याद सकिएला र भन्ने शङ्का हुन्छ । यस्तो अवस्थामा म्याद सकिएको पानी पिउन सकिएला र भन्ने प्रश्न हाम्रो मनमा आउँछ ।
६ महिनासम्म पानी बिग्रिएन भने…
यदि तपाइँको दिमागमा पनि यो प्रश्न आयो भने सम्झनुहोस् कि कम्तीमा ६ महिनासम्म पानी बिग्रिँदैन । पानीलाई उच्च तापक्रम र घामबाट जोगाउन नसक्दा पनि खराब हुन्छ । यस्तो अवस्थामा जब पानी कार्बोनेटेड हुन्छ, त्यसको स्वाद परिवर्तन हुन्छ । साथै त्यसबाट ग्यास निस्कन थाल्छ। तर अझै पनि वैज्ञानिकहरू भन्छन् कि पानीको म्याद यति सजिलै समाप्त हुँदैन।
सिल गरिएको पानीको बोतलको यथार्थ
साधारण पानीको तुलनामा प्याकेज गरिएको पानीको म्याद सकिन वा बिग्रन सक्छ । यस्तो हुनुको कारण भनेको प्लास्टिकको बोतल हो जसमा पानी राखिन्छ। सामान्यतया प्लास्टिकको बोतलमा भण्डारण गरिएको पानीको म्याद समाप्ती मिति दुई वर्षसम्म हुन सक्छ। तर जब पानीको यो बोतल सूर्यको किरणसँग प्रत्यक्ष सम्पर्कमा आउँछ, बोतलमा रहेको पोलिथिलीन टेरेफ्थालेट पानीमा पग्लन थाल्छ। यसले पानीको स्वादमा मात्रै असर गर्दैन स्वास्थ्यलाई पनि हानि पुर्याउन सक्छ ।
यसका अतिरिक्त प्याकेज गरिएको पानी बेच्ने अधिकांश कम्पनीहरूले सोडा निर्माताहरूले प्रयोग गर्ने मेसिनहरू प्रयोग गर्छन्। यसैकारणले पानीको बोतलमा समाप्ती मिति लेखिएको हुन्छ ।
म्याद सकिएको पानी पिउनुको बेफाइदा
यदि तपाईंले म्याद सकिएको पानीको बोतलमा पानी पिउनुभयो भने यसले प्रजनन समस्या निम्त्याउन सक्छ। यसका साथै न्यूरोलोजिकल र प्रतिरक्षा प्रणालीमा पनि क्षति पुग्छ। यस बाहेक यस्तो पानी भित्रबाट कुनै न कुनै प्रकारको गन्ध पनि आउन सक्छ ।
