अर्थ मन्त्रालयमा ‘सरुवा’ आंतक, एक सातामै ८० कर्मचारीको जिम्मेवारी हेरफेर

काठमाडौं । मुलुकमा दुई ठूला दलहरुको नेतृत्वमा बनेको सरकार एक वर्षसम्म स्थिर रहँदा कर्मचारी प्रशासनमा भने चरम अस्थिरता देखिएको छ ।  स्थायी सरकारका रुपमा मानिने कर्मचारी प्रशासनलाई वर्तमान सरकारले चरम रुपमा अस्थिर बनाएको पछिल्ला घटनाहरुले पुष्टी गरेका छन् ।

पछिल्लो एक सातामा मात्रै मुलुकको अर्थतन्त्रलाई चलायमान बनाउने जिम्मेवारी पाएको अर्थ मन्त्रालयभित्र सरुवा आंतक चलेको छ । एक सातामै अर्थमन्त्रालय मातहतका उच्चपदस्थसहित ८० भन्दा बढी कर्मचारीहरुको सरुवा हुँदा कुन कर्मचारी कति बेला कहाँ पुग्ने हो भन्ने भयमा यतिबेला अर्थका अधिकारीहरु पुगेका छन् । अर्थमन्त्रालय मातहतका कर्मचारीको सरुवामा अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलले व्यापक रुपमा ध्यान केन्द्रित गराउनुभएको छ । मन्त्रालय मातहतका १२ सहसचिवको जिम्मेवारी हेरफेर गरेको एक साता नबिन्दै पौडेलले ६८ जना उपसचिवको सरुवा गर्नुभएको छ ।

वीरगञ्ज भन्सारका प्रमुख भन्सार अधिकृत राजेन्द्र ढुंगानालाई अर्थ मन्त्रालय तानेर उहाँको ठाउँमा काजीबाबु कोईरालालाई पठाइएको छ । कोईराला त्रिभूवन विमानस्थल भन्सार कार्यालयमा प्रमुख भन्सार अधिकृतका रुपमा कार्यरत हुनुहुन्थ्यो । मन्त्री पौडेलले ढुंगानासहित विभिन्न कार्यालयका १३ जनालाई मन्त्रालयमा तान्नुभएको छ ।

मन्त्री पौडेलले साउन ३० गते भन्सार विभागका महानिर्देशकसहित एकदर्जन सहसचिवको जिम्मेवारी हेरफेर गर्नुभएको थियो । यो सरकार बनेको १ वर्ष पुग्दै गर्दा  अर्थमन्त्री पौडेलले भन्सार विभागमा एक वर्षमा चार जना महानिर्देशक फेर्नुभएको थियो । मन्त्री पौडेलले आफैँले महानिर्देशक बनाएका महेश भट्टराईलाई ६ महिनामै हटाउनु भयो । भट्टराईलाई अर्थ मन्त्रालयको आर्थिक नीति विश्लेषण महाशाखा सरुवा गरी उहाँको ठाउँमा अर्थ मन्त्रालयको योजना अनुगमन तथा मूल्यांकन महाशाखा प्रमुखको रुपमा कार्यरत श्याम भण्डारीलाई महानिर्देशक बनाउनुभएको छ । पौडेल २०८१ असार ३१ गते मन्त्री नियुक्त हुँदा विभागको महानिर्देशक ढुण्डीराज निरौला हुनुहुन्थ्यो । पौडेलले निरौलालाई एक महिनामै हटाउनुभएको थियो । निरौलालाई तत्कालिन अर्थमन्त्री वर्षमान पुनले २०८० चैत १९ गते महानिर्देशक बनाउनुभएको थियो । पौडेलले निरौलाको स्थानमा गत भदौ ६ गते हरिशरण पुडासैनीलाई महानिर्देशक बनाउनुभयो । तर पुडासैनीलाई पौडेलले ६ महिना पनि काम गर्न दिनुभएन । पुडासैनीको ठाउँमा फागुनमा भट्टराईलाई जिम्मेवारी दिइएको थियो ।

मन्त्री पौडेलका विश्वासपात्र मानिने भट्टराईको पनि ६ महिनामै सरुवा गरिएको छ । अहिले उनलाई मन्त्रालयमा तानिएको छ । भण्डारीलाई भन्सार विभागको महानिर्देशक बनाएका पौडेलले मन्त्रालयको योजना अनुगमन तथा मूल्यांकन महाशाखा प्रमुखको जिम्मेवारी टंकप्रसाद पाण्डेलाई दिनुभएको छ ।  भन्सार विभागका उपमहानिर्देशक जनकराज शर्मालाई आन्तरिक राजस्व विभागको उपमहानिर्देशक बनाउनुभएको छ । ठूला करदाता कार्यालयका प्रमुख कर प्रशासक रमेश अर्याललाई पनि मन्त्री पौडेलले आन्तरिक राजस्व विभागको उपमहानिर्देशकको जिम्मेबारी दिनुभएको छ । अर्थमन्त्री पौडेलले सहसचिव भरतमणि पाण्डेलाई भन्सार विभागको उपमहानिर्देशकमा सरुवा गर्नुभएको छ भने सहसचिव टंकनाथ लम्साललाई त्रिभूवन विमानस्थल भन्सार कार्यालय पठाइएको छ ।

वीरगञ्ज भन्सारका प्रमुख भन्सार प्रशासक दीपक लामिछानेलाई महालेखा नियन्त्रक कार्यालयमा सरुवा गरेर उनको ठाउँमा सहमहालेखा नियन्त्रक विष्णुप्रसाद ज्ञवालीलाई सरुवा गरिएको छ ।

त्रिभूवन विमानस्थल भन्सार कार्यालयका प्रमुख भन्सार प्रशासक दिलिपकुमार गौतमलाई ठूला करदाता कार्यालयमा सरुवा गरिएको छ । आन्तरिक राजश्व विभागका उपमहानिर्देशक पदमकुमार श्रेष्ठ मध्यमस्तरीय करदाता कार्यालय पुगेका छन् भने अर्थमन्त्री पौडेलले मन्त्रालयको बजेट महाशाखा प्रमुखको जिम्मेवारी सुमन दाहाललाई दिनुभएको छ । यसअघि यो महाशाखा प्रमुखमा श्रीकृष्ण नेपाल हुनुहुन्थ्यो ।

यसरी बजेट कार्यान्वयनको शुरुवातमै कर्मचारीतन्त्रमा अस्थीरता चरम रुपमा बढ्दा कार्यान्वयनमा धक्का पुग्ने खतरा बढेको छ । बरम्बार कर्मचारी हेरफेर हुँदा सरकारले लिएका लक्ष्य भेट्न कठिन हुने र बजेट, कार्यक्रम तथा योजनाहरु कार्यान्वयनमा समेत ठूलो असर पर्नसक्ने जानकारहरुको बुझाइ छ ।

अर्थमन्त्रालयका को कर्मचारी कहाँ पुगे ?

अर्थ मन्त्रालय तथा अन्तर्गतका निकायहरुमा सहसचिवहरुको सरुवा तथा पदस्थापन विवरण
कर्मचारीको नाम,थर	हालको निकाय/पद	सरुवा तथा पदस्थापन
श्री सुमन दाहाल	अर्थ मन्त्रालय वा अन्तर्गत, सहसचिव	अर्थ मन्त्रालय, सहसचिव (बजेट तथा कार्यक्रम महाशाखा)
श्री टंक प्रसाद पाण्डे	अर्थ मन्त्रालय वा अन्तर्गत, सहसचिव	अर्थ मन्त्रालय, सहसचिव (योजना, अनुगमन तथा मूल्याङ्कन महाशाखा)
श्री महेश भट्टराई	भन्सार विभाग, महानिर्देशक	अर्थ मन्त्रालय, सहसचिव (आर्थिक नीति विश्लेषण महाशाखा)
श्री श्याम प्रसाद भण्डारी	अर्थ मन्त्रालय, सहसचिव	भन्सार विभाग, महानिर्देशक
श्री टंकनाथ लम्साल	अर्थ मन्त्रालय वा अन्तर्गत, सहसचिव	त्रिभुवन विमानस्थल भन्सार कार्यालय, प्रमुख भन्सार प्रशासक
श्री भरत मणी पाण्डे	अर्थ मन्त्रालय वा अन्तर्गत, सहसचिव	भन्सार विभाग, उपमहानिर्देशक
श्री दिपक लामिछाने	वीरगन्ज भन्सार कार्यालय, प्रमुख भन्सार प्रशासक	महालेखा नियन्त्रक कार्यालय, सहमहालेखा नियन्त्रक
श्री रमेश अर्याल	ठूला करदाता कार्यालय, प्रमुख कर प्रशासक	आन्तरिक राजस्व विभाग, उपमहानिर्देशक
श्री जनकराज शर्मा	भन्सार विभाग, उपमहानिर्देशक	आन्तरिक राजस्व विभाग, उपमहानिर्देशक
श्री दिलिप कुमार  गौतम	त्रिभुवन विमानस्थल भन्सार कार्यालय, प्रमुख भन्सार प्रशासक	ठूला करदाता कार्यालय, प्रमुख कर प्रशासक
श्री पदम कुमार श्रेष्ठ	आन्तरिक राजस्व विभाग, उपमहानिर्देशक	मध्यमस्तरीय करदाता कार्यालय, प्रमुख कर प्रशासक
श्री विष्णु प्रसाद ज्ञवाली	महालेखा नियन्त्रक कार्यालय, सहमहालेखा नियन्त्रक	वीरगन्ज भन्सार कार्यालय, प्रमुख भन्सार प्रशासक

उपसचिव सरुवा

स्रोत – अर्थमन्त्रालय