इन्टरनेट जडानका लागि हामीले हाम्रो वरिपरि देख्ने केबलहरू र सबै प्रकारका बक्सहरूको वेब सारा संसारलाई जोड्ने कुराको सानो अंश मात्र हो। इन्टरनेट जडान, गति र डेटा स्थानान्तरणको वास्तविक वेब समुद्रको हजारौं मिटर तल छ। यो नेटवर्कले सारा संसारलाई एकअर्कासँग जोड्छ।
केबलको नेटवर्क कति ठूलो छ ?
समुद्रमुनि यी केबलहरूको ठूलो नेटवर्क छ। विश्वको ९९ प्रतिशत सञ्चार र डाटा ट्रान्सफर समुद्रमुनि राखिएका सञ्चार केबलहरूबाट हुने गर्दछ। यी केबलहरूलाई सबमरिन कम्युनिकेशन केबल भनिन्छ। हाल समुद्रमुनि करिब ४२६ पनडुब्बी केबल रहेका छन् जसको कुल लम्बाई करिब १३ लाख किलोमिटर छ । गुगल, माइक्रोसफ्ट र फेसबुक जस्ता ठूला इन्टरनेट कम्पनीहरूले तिनीहरूलाई राख्छन्। सबै टेलिकम प्रदायकहरू पनि यसको कोषको हिस्सा हुन्।
कसरी राखिन्छन् यी केबल ?
यी केबलहरू हजारौँ किलोमिटर लामो छन् र सगरमाथा (८,८४८मिटर) को उचाइजत्तिकै गहिरो छन्। तिनीहरू एक विशेष डुङ्गा ‘केबल तह’ मार्फत समुद्रको सतहमा राखिन्छन्। केबलहरू सामान्यतया एक दिनमा राखिन्छन्। तिनीहरूको चौडाइ लगभग १७ मिलिमिटर हुन्छन् । पनडुब्बी अप्टिकल फाइबर केबलहरू उपग्रह प्रणालीहरू भन्दा डाटा स्थानान्तरणका लागि धेरै सस्तो छन्। तिनीहरूको नेटवर्क पनि धेरै छिटो छ।
केबलका खतरा के हुन् ?
समुद्रमुनि रहेका यी केबलहरू प्राकृतिक प्रकोपको सबैभन्दा बढी जोखिममा छन्। सोही समयमा यी केबलहरू समुद्री जीवहरूबाट पनि खतरामा छन् तर यसका लागि सबै उपायहरू अपनाइएको हुन्छ । हाई प्रेसर वाटर जेट टेक्नोलोजी मार्फत यी केबलहरूलाई कुनै पनि समुद्री जीव वा पनडुब्बीले हानि नपुगोस् भनेर समुद्रको सतहमुनि गाडिने गरिन्छ। धेरै पटक समुद्री शार्कहरूले यी केबलहरू चपाउने प्रयास गरेका छन्। यो केबलहरूमा शार्क–प्रूफ तार र्यापरहरू स्थापना सुरु गरिएको छ । यी केबलहरू समुद्रमुनि गहिराइमा अत्यधिक गतिविधिले पनि क्षति हुन सक्छ।
त्यसोभए केबल काट्ने बित्तिकै संसारसँग सम्पर्क टुट्छ ?
एउटै केबल काट्दा मात्रै कनेक्सन काटिन्छ भन्ने होइन । कम्पनीले एउटै केबलको सट्टा अन्य केबलको ब्याकअप पनि गर्ने गर्छ । यद्यपि, यसले सञ्चार र इन्टरनेटको गतिमा महत्त्वपूर्ण प्रभाव पार्छ। सन् २०१६ मा चक्रवात वरदाले समुद्रमुनि राखिएको इन्टरनेट केबलहरूलाई क्षति पुर्याएको थियो । सन् २०१३ मा केही उच्छृङ्खल पौडीबाजहरूले युरोप र अमेरिकाबाट इजिप्ट पुगेका चारवटा केबलहरू काटेका थिए। जसका कारण सम्पूर्ण इजिप्टको इन्टरनेट स्पीड ६० प्रतिशतले सुस्त भएको थियो । केबल कहाँ काटिएको छ भनेर पत्ता लगाउन रोबोट पठाइन्छ। केबल को आयु लगभग २५ वर्षको हुन्छ केही समयपछि पुनः केबल मर्मत गरिन्छ। एजेन्सी
