काठमाडौं । हरेक वर्ष भाद्र शुक्ल पञ्चमीको दिन मनाइने ऋषि पञ्चर्मी पर्व यस वर्ष पनि सप्त ऋषिहरुको पूजा आराधना गरेर मनाइँदै छ ।
आज ऋषि पञ्चमकीको अवसरमा काठमाडौंको ऋषेश्वर, मैतीदेवी, घट्टेकुलो, मुलपानी लगायत देशभरका विभिन्न स्थानमा रहेका देवीदेवताको मन्दिरमा गइ सप्तऋषिहरुको पूजा गरेर ऋषि पञ्चमी पर्व मनाइन्छ । काठमाडौंको मैतीदेवी र घट्टेकुलोस्थित गणेश मन्दिरमा पनि व्रतालु महिलाहरुको भीड लागेको छ ।
महिलाहरुले रजश्वला भएको बेलामा अन्जानमा गरेका गल्तीको पाप नलागोस् भन्ने मनशायले सप्त ऋषिसहित वशिष्ठ पत्नी अरुन्धतीको पूजा गर्ने परम्परा छ । सप्त ऋषिहरुको व्रतोपासनपछि रजश्वला भएको बेलामा गरेका गल्तीहरुको पाप नलाग्ने विश्वासका साथ मनाइने यो पर्व प्रतिपदा तिथीबाट शुरु भइ पञ्चमीसम्म मनाइने गरिन्छ ।
व्रतोपासनका लागि मैतीदेवी र घट्टेकुलोस्थित गणेश मन्दिरमा पुगेका व्रतालु महिलाले रजश्वला भएका महिलाले वर्ष दिनमा रजश्वला हुँदा अन्जानमा छोइएको पाप नलागोस् भन्ने हेतुले पाप क्षयको लागि व्रत बसेको बताए । उनीहरुले अहिले महिलाहरुले रजश्वला नबार्ने भएकोले आजका दिनमा पाप नाशको लागि भनेपनि व्रत बस्ने परम्परा रहेको बताए । उनीहरुले व्रत बस्नु शरीरको लागि पनि फाइदाजनक भएको र यसले मानसिक चिन्तालाई भगाउन सहयोग पुग्ने विश्वास व्यक्त गरे ।
त्यस्तै पुरोहित जनार्दन पराजुलीले पुरुषहरुका लागि ऋषितर्पणी भएझैँ महिलाहरुका लागि ऋषि पञ्चमी पर्व मनाउने गरेको बताउनु भयो । उहाँले कश्यप, अत्रि, भरद्वाज, विश्वामित्र, गौतम, जमदग्नि, वशिष्ठ र वशिष्ठ पत्नी अरुन्धतीको पूजा गरेर महिलाहरुले आजको दिनमा वर्षभरमा रजश्वला हुँदा अन्जानमा भएका गल्तीको मोक्षका लागि व्रत बस्ने गरेको बताउनु भयो ।
महिलाले बिहानै, नदी, तलाउ, पोखरीमा गइ स्नान गरी तीन सय ६५ वटा दत्तिवनले दाँत माझ्ने, गाईको गोबर, माटो र खरानी लगाएर स्नान गर्ने प्रचलन छ । महिलाहरु आफूले गरेका त्रुटीहरुबाट मुक्त होऔँ भन्ने हेतुले सप्तर्षीहरुको पूजा गर्ने गर्दछन् ।
