एजेन्सी । रुस–युक्रेन युद्ध भएको १००० दिनभन्दा बढी हुँदैछ । २४ फेब्रुअरी २०२२ मा रुसी सेनाले युक्रेनमा आक्रमण गर्यो ।
युक्रेन युद्धमा धेरै दिन टिक्न नसक्ने रुसले आशा राखेको थियो तर करिब तीन वर्षदेखि युक्रेनी सेनाले रुसको हरेक आक्रमणको उचित जवाफ दिँदै आएको छ । यति मात्र होइन, युक्रेनले कुर्स्कलाई पनि रुसबाट कब्जा गरेको छ ।
युक्रेनले पश्चिमी देशबाट प्राप्त गरेको सहयोगले पुटिन सरकारको निन्द्रा उडेको छ । तर, रुसले ट्रम्पको शासनकालमा युक्रेनलाई अमेरिकाले गरिरहेको सहयोग रोकिने आशा गरेको छ । चुनावी अभियानका क्रममा ट्रम्पले धेरै पटक भनेका छन् कि यदि उनी चाहन्छन् भने एक दिनमा रुस–युक्रेन युद्ध रोक्न सक्छन् ।
केही दिनअघि ट्रम्पले करिब तीन वर्षदेखि चलिरहेको यो युद्धमा लाखौं मानिस मारिएको बताएका थिए । यी मानिसहरू सिपाही र आम जनता दुवै हुन् । त्यसैले युद्ध रोक्नको लागि काम गर्नुपर्ने उनको भनाई छ ।
ट्रम्पले आफ्नो सरकारको प्राथमिकता युद्ध रोक्ने भएको बताएका थिए किनभने यो अमेरिकी स्रोतको बर्बादी हो । अमेरिकी स्रोतहरूले ट्रम्पको अर्थ युक्रेनलाई दिइने सैन्य सहायता हो ।
यससँगै जो बाइडेनले युक्रेनलाई अर्को वर्षको युद्धमा कुनै समस्या नआओस् भन्ने प्रबन्ध मिलाउने भएका छन् । अमेरिकी विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लिन्केनले भने कि बाइडेन युक्रेनलाई सहयोग गर्न प्रतिबद्ध छन्, त्यसैले उनी यो सुनिश्चित गर्न चाहन्छन् कि युक्रेनले अर्को वर्ष रुसको आक्रमणबाट लड्न सक्छ ।
यसका लागि, अमेरिका सकेसम्म धेरै सहयोग पठाउँदै छ , ताकि युक्रेनले रूसी सेनालाई टाढा राख्न र सम्भावित आक्रमणमा बलियो पकड कायम राख्न सकोस् ।
जाडोमा युक्रेनीहरूको जीवन अवस्था कठिन
जाडोमा युद्ध लड्नु युक्रेनको लागि ठूलो चुनौती हो । यसै क्रममा आइतबार रुसले युक्रेनको पावर ग्रिडमा सबैभन्दा ठूलो हमला गरेको थियो । रुसको उद्देश्य युक्रेनको ऊर्जा ग्रिडलाई लक्षित गर्ने हो । केही दिनअघि युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले रुसले युक्रेनको आधा विद्युतीय पूर्वाधार ध्वस्त पारेको बताएका थिए ।
किभले आफ्नो उर्जा ग्रिडको पुनर्निर्माणमा सहयोगको लागि पश्चिमी सहयोगीहरूलाई अपील गरेको छ । युक्रेनमा कडा जाडो चाँडो आउँदैछ र देश पहिले नै ठूलो ऊर्जा अभावबाट ग्रस्त छ । हाल सयौं युक्रेनीहरूले मेट्रो स्टेशनहरूमा बनेका बङ्करहरूमा शरण लिएका छन् ।
युद्ध सुरु भएदेखि दुबै देशका दशौं हजार सैनिक मारिएका छन् र संयुक्त राष्ट्र संघले कम्तिमा ११,७०० युक्रेनी नागरिक मारिएको जनाएको छ । रुस युक्रेन नाटोमा सामेल नहोस् भन्ने चाहन्छ । रुस युक्रेन तटस्थ रहेको चाहन्छ ।
रुसले युक्रेन आफ्ना केही क्षेत्रलाई रुसको भूभाग मानोस् भन्ने पनि चाहन्छ । युक्रेनले यी सर्तहरू स्वीकार गरेमा रुस वार्ताका लागि तयार रहेको बताएको छ । रुसले युक्रेनी सेनाको सुरक्षित फिर्ताको ग्यारेन्टी दिने बताएको छ ।
रुसले वार्ताका लागि राखेको सर्तः
पहिलो सर्तः युक्रेन सधैं एक तटस्थ, असंलग्न र आणविक हतियार मुक्त देश रहनु पर्छ ।
दोस्रो सर्तः युक्रेनले रुसी सीमाबाट आफ्नो सेना फिर्ता गर्नुपर्छ ।
तेस्रो सर्तः युक्रेनले लुहान्स्क, डोनेस्क, खेरसन र जापोरिझियालाई रुसी क्षेत्रको रूपमा मान्यता दिनुपर्छ ।
चौथो सर्तः क्रिमिया र सेवास्तोपोलको स्थितिलाई अन्तर्राष्ट्रिय सन्धिहरूमा मान्यता दिनुपर्छ ।
पाँचौं सर्तः रुसमाथि लगाइएका सबै पश्चिमी प्रतिबन्धहरू हटाइनुपर्छ ।