काठमाडौं । युक्रेनमा रुसले गरेको आक्रमणको आज पाँचौं दिन हो । रुसको भारी बमबारीका बीच युक्रेनले अमेरिका र युरोपबाट रणनीतिक सहयोग पाउन थालेको छ ।
योसँगै रुसको आर्थिक नाकाबन्दी पनि भइरहेको छ भने युक्रेनका जनता पनि रुससँग भिड्न अगाडि आएका छन् । दुई दिनमा एक लाखले हतियार उठाएका छन् ।
यी सबैको प्रभाव पुटिनमा पनि पर्ने निश्चित छ । अमेरिकी रक्षा विशेषज्ञ प्रोफेसर पल डी मिलर जर्जटाउन युनिभर्सिटीको स्कुल अफ फरेन सर्भिस, अमेरिकामा अन्तर्राष्ट्रिय मामिलाका प्रोफेसर हुन् । उनी अमेरिकी सेनाका सल्लाहकार हुन् र उनले इराक र अफगानिस्तानमा धेरै वर्ष बिताएका छन् ।
उनै पलका अनुसार वर्तमान अवस्थामा धेरै सम्भावित परिणामहरू हुन सक्छन् । रुसमाथि लगाइएको प्रतिबन्ध र युक्रेनको प्रतिरोधले राष्ट्रपति पुटिनका लागि अप्ठ्यारो अवस्था सिर्जना गर्न सक्छ । युक्रेन र रुस एक वा दुई हप्ताको युद्धपछि युद्धविरामका लागि तयार हुन सक्छन् ।
उनी भन्छन्, 'रसिया युक्रेनबाट बाहिरिनेछ, क्रिमिया रसियासँग रहनेछ र डोनेट्स्क र लुहान्स्क प्रान्तहरू युक्रेनको नियन्त्रण बाहिर हुनेछन् । युक्रेनले दुई अवस्थाको सामना गर्नेछ। यो फिनल्याण्ड जस्तै तटस्थ रहनेछ वा नाटोमा सामेल हुन अनुरोध गर्नेछ।'
उनी अगाडी भन्छन्, 'यदि त्यसो भएन भने निपर नदीका दुवै किनारामा दुबै पक्ष भिड्नेछन् । पूर्वी युक्रेन र क्रिमियामा रुसको पूर्ण नियन्त्रण हुनेछ। तनाव जारी रहनेछ । पश्चिमी युक्रेन कमजोर हुनेछ र नाटोको भाग हुन अनुरोध गर्नेछ ।'
उनको भनाईमा रुसले जित्न सक्छ, तर युक्रेनको पश्चिमी भाग र महत्वपूर्ण सहरहरूमा जन प्रतिरोध गुरिल्ला युद्धले युद्धको रूप लिनेछ । यस अवस्थामा त्यहाँ धेरै रक्तपात हुनेछ । यदि युक्रेनले कहिल्यै जित्यो भने, कम्तिमा एक पुस्ता पछाडि छोडिनेछ ।
उनी फरक प्रसंगमा भन्छन्, 'यो पनि हुन सक्छ कि रूसले सीधा जित्नेछ। पूरै युक्रेन उनको नियन्त्रणमा आउनु पर्छ वा उसले पूर्वी युक्रेनलाई आफ्नो क्षेत्रमा समावेश गर्नुपर्छ र पश्चिम युक्रेनमा आफ्नो प्रभाव रहेको सरकार गठन गर्नुपर्छ ।'
'जे सुकै होस्, तर एउटा कुरा पक्का छ कि रुस पहिलेको तुलनामा विश्वमा झन् एक्लो हुने छ र उसको नाकाबन्दी कडा बनाइनेछ । रुस पनि असफल राष्ट्र बन्न सक्छ । प्रश्न यो छ, पुटिनले युक्रेनको सन्दर्भमा आफ्नो लक्ष्य हासिल गरे पनि युद्धको नतिजालाई कसरी सामना गर्ने ? युक्रेन युद्ध पछि विश्वव्यापी कूटनीति परिवर्तन हुनेछ। यो नयाँ शीतयुद्धको सुरुवात पनि हुन सक्छ।' प्रोफेसर पलले भने । एजेन्सीको सहयोगमा
