४ चैत्र २०८१, सोमबार
March 17, 2025 Monday

12.27°C

काठमाडौं

12.27°C

Kathmandu

Feels-like: 11.07

Wind: 1.54

Humidity: 58

Latest
पाँचौ एपिक नेपाल म्युजिक अवार्ड सम्पन्न: ३२ विधामा अवार्ड प्रदान एनएमसीमा समय अगावै जन्मिएका जुम्ल्याहा बच्चाहरुको बचाइयो ज्यान ५२ लाख पुरस्कारको १७औं धर्मश्रीको तयारी पूरा क्षितिज र नीता यलम्बर ब्याडमिन्टन च्याम्पियन चौध वटा सङ्घीय अस्पतालमा नयाँ सेवा थप गरिने डढेलो गाउँ पस्दा एक विद्यालयसहित सात घर जलेर नष्ट आगामी बजेटमा करका दर भन्दा दायरा बढाउन महासंघ अध्यक्ष ढकालको सुझाव जनताप्रति जिम्मेवार हुनेगरी सङ्घीयता कार्यान्वयनमा ध्यान दिनुपर्छ: सभापति देउवा अफगानिस्तानमा जुनसम्ममा ८० प्रतिशत सेवाहरू बन्द हुने डब्लुएचओको चेतावनी बाइडेनले आफ्ना विपक्षीलाई दिएको माफी रद्द गर्ने ट्रम्पको दाबी
तपाईं के खोज्दै हुनुहुन्छ ?

भारतबाट १२ घण्टा विजुली नआउने, लोडसेडिङको खतरा !



अ+ अ-

काठमाडौं । भारतबाट दैनिक १२ घण्टा मात्र विजुली आयात गर्न पाउने भएपछि नेपालमा रातिको समयमा लोडसेडिङ हुने अवस्था आएको छ । भारतले आइतबारदेखि ६५४ मेगावाट बिजुली सोलार आवर (बिहान ६ बजेदेखि साँझ ६ बजेसम्म) मात्रै नेपाललाई दिने भएको हो ।

नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले भारतसँग भएको सम्झौता अनुसार मार्च १६ तारिखदेखि १२ घण्टाभन्दा बढी समयमा बिजुली दिन नसक्ने जानकारी गराएको जनाएको छ । दिउँसो मात्रै बिजुली खरिद गर्न पाउने भएपछि आइतबारदेखि नै औद्योगिक क्षेत्रमा रातभर लोडसेडिङ हुने अवस्था देखिएको छ ।

मार्च १५ सम्म २० घण्टासम्म आवश्यकता अनुसार विद्युत् बिड गर्न पाउने भए पनि आइतबार देखि १२ घण्टा मात्रै बिजुली आयात हुने भएकाले लोडसेडिङको संकेत देखिएको छ । भारतबाट रातको समयमा बिजुली खरिद गर्न नपाउँदा उद्योगमा समस्या आउने देखिएको छ ।

अहिलेसम्म नेपालले भारतबाट २० घण्टासम्म बिजुली खरिद गर्दै आएको थियो ।

नेपालको विद्युत् उत्पादन ड्राइ सिजनका कारण निरन्तर रूपमा घट्दै आएको प्राधिकरणले जानकारी दिएको छ । प्राधिकरणका अनुसार भारतले पिक आवर (बेलुका ६ बजेदेखि १० बजेसम्म बिजुली नदिँदा रातको समयमा ४ घण्टा मात्रै लोडसेडिङ गरेर व्यवस्थापन गर्दै आएको थियो । अब सोलार आवरमा मात्रै भारतले विद्युत् दिने भएपछि उद्योगहरूमा थप लोडसेडिङ हुने अवस्था देखिएको छ ।

यसैबीच सरकारको अनुमति विना प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङले भारतसँग विद्युत् खरिद सम्झौता गरेको विषयमा स्पष्टीकरणले थप अन्योल सिर्जना भएको छ ।

भारतसँग विद्युत् खरिद सम्झौताका विषयमा सरकारले प्रश्न गर्दा उद्योग मात्रै नभएर समग्र क्षेत्रमा असर पर्ने देखिएको छ । नेपाल–भारतबिच विद्युत् आदान–प्रदान समितिको गत २०८१ माघ ३० गते भारतको नयाँ दिल्लीमा कार्यकारी घिसिङले विद्युत्को मूल्य १.५ प्रतिशतले वृद्धि गर्ने गरी सम्झौता गरेका थिए । उक्त सम्झौताको विषयलाई लिएर सरकारले मन्त्रीपरिषद्बाट समेत स्पष्टीकरण सोधेको छ ।

भारतसँग कुलमानले सन् २०२५ को अप्रिलबाट २०२६ को मार्च सम्मका लागि १३२, ३३ र ११ के.भी. प्रसारण लाइनमार्फत आदान– प्रदान गरिने विद्युत्को प्रतियुनिट दर क्रमश: ८.१०, ८.७८ र ९.४१ भारतीय रुपैयाँमा सम्झौता गरेका थिए । उनले सन् २०२४ अप्रिलदेखि २०२५ मार्चसम्मका लागि तय गरिएको दरमा १.५ प्रतिशत वृद्धि हुने गरी सहमति जनाएका थिए । सम्झौतामा नेपाललाई आवश्यक परेमा मात्र सुख्खायामका महिनाहरूमा मुख्यरुपमा साँझ ४ बजेदेखि राति ९ बजेसम्म र भारतीय इनर्जी एक्सचेन्जबाट प्रतिस्पर्धा गरी विद्युत् आयात स्वीकृति नभएको अवधिमा मात्र आयात गरिने गरी भएको थियो ।

उक्त सहमति भएको दर नेपाल विद्युत् प्राधिकरण सञ्चालक समितिबाट अनुमोदन र विद्युत् नियमन आयोगबाट स्वीकृति हुनु पर्छ । सञ्चालक समिति र नियमन आयोगबाट स्वीकृत भए पश्चात् अप्रिल २०२५ देखि मात्र तय गरिएको नयाँ दर लागू हुनेछ । तर उक्त सम्झौतालाई लिएर सरकारले कुलमानलाई स्पष्टीकरण सोध्दा भारतबाट बिजुली आउने सम्भावना कम भएको छ । नेपाल–भारतबिच विद्युत् खरिद सम्झौता सरकारबाट स्वीकृत नहुँदा नेपालमा लोडसेडिङ बढ्ने खतरा बढेको छ ।