काठमाडौँ । भक्तपुर सूर्यविनायकका एक पुरुषलाई साउन २८ मा कोरोना संक्रमण पुष्टि भयो । मधुमेह, उच्च रक्तचापका दीर्घरोगी हुनाले कोरोनाको कुनै लक्षण नभए पनि आत्तिए ।
अस्पतालको आइसोलेसनमा जान वडा कार्यालय, जिल्ला जनस्वास्थ्य कार्यालय, इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखा (ईडीसीडी), स्वास्थ्य सेवा विभाग हुँदै मन्त्रालयका पदाधिकारीलाई गुहारे । तीन दिनपछि बल्ल बलम्बुस्थित सशस्त्र प्रहरी अस्पतालमा ठाउँ पाए । संक्रमण पुष्टि भएको सोह्रौं दिनमा उनी अस्पतालबाट डिस्चार्ज भएर घर आउँदा परिवारका कोही थिएनन् । अघिल्लो दिनै संक्रमण देखिएर उनका श्रीमती, छोरा र सालो आइसोलेसन गइसकेका थिए ।
ती पुरुषलाई कोरोना पोजिटिभ देखिएको नवौं दिनमा परिवारजनको स्वाब संकलन गरिएको थियो । तेस्रो दिनमा पीसीआर रिपोर्ट पोजिटिभ आयो । उनका छोरा र सालोलाई लक्षण पनि देखिएको थियो । उनीहरूले आइसोलेसनमा जान चाहँदा स्थानीय तह र जिल्ला जनस्वास्थ्य कार्यालयको सिफारिस चाहिने भयो । संक्रमितलाई आइसोलेसनमा पठाउन बाँकी नै थियो । तर उनीहरूको बसेको घर छेउमा प्रहरीले कोरोना संक्रमित क्षेत्र भनेर कागज टाँसिसकेको थियो । ‘कोरोना पोजिटिभ देखिनेबित्तिकै समुदायमा सबै जना डराएका थिए । संक्रमित भएको थाहा पाएको तीन दिनसम्म पनि घरमै बसेपछि हल्ला फैलियो,’ संक्रमित महिलाले भनिन्, ‘त्यसपछि हामीलाई विभेद हुन थाल्यो ।’
संक्रमित तीन जनाले वडा र जनस्वास्थ्यले ढिलाइ गरिदिँदा आइसोलेसन सेन्टर जान तीन दिन कुर्नुपरेको थियो । ‘त्यो पनि भनसुन गर्नुपर्यो,’ संक्रमितका आफन्त सुमन लुइँटेलले भने, ‘टोलमा अझै कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ भएको छैन ।’ संक्रमितलाई अस्पताल भर्ना गर्न र एम्बुलेन्सको व्यवस्था गर्न स्वास्थ्य मन्त्रालयका सहप्रवक्ता, टेकु अस्पतालका निर्देशकलाई हारगुहार गरेको उनले बताए । यसअघि ईडीसीडीले संक्रमितलाई सिधै आइसोलेसनमा पठाउँथ्यो । मन्त्रालयको सिफारिसमा मात्रै आइसोलेसनमा जान पाइने व्यवस्थाले संक्रमितलाई सास्ती थपेको छ । लुइँटेलका अनुसार वडाले जिल्लालाई, जिल्लाले मन्त्रालयमा जानकारी गराएपछि मात्रै उनीहरूलाई आइसोलेसनमा लगियो । ‘आफूलाई संक्रमण भएपछि चिन्तामा परेकाहरूलाई व्यवस्थापन गर्ने प्रक्रिया नै झन्झटिलो रहेछ । यसले झन् पीडा थप्दो रहेछ,’ लुइँटेलले भने । संक्रमित भएको क्षेत्रमा निर्मलीकरण पनि आफ्नै खर्चमा गर्नुपरेको उनले सुनाए ।
स्वास्थ्य मन्त्रालयका सहप्रवक्ता डा. समीरकुमार अधिकारीले लक्षण नभएका संक्रमितलाई पनि अस्पतालमा भर्ना गर्दा लक्षण देखिएकालाई उपचार गर्न शय्या अभाव हुने भएकाले मन्त्रालयको सहमति चाहिने व्यवस्था गर्नुपरेको बताए । ‘संक्रमितलाई झन्झट र पीडा हुने प्रावधान राखेका छैनौं,’ उनले भने, ‘भर्ना हुन स्थानीय तहको कुनै पनि सिफारिस आवश्यक पर्दैन ।’ अस्पताल गएपछि पनि कष्ट खेप्नुपर्छ । काठमाडौं मेडिकल कलेज (केएमसी) दुवाकोटको आइसोलेसनमा बसेका प्रहरी प्रधान कार्यालयका प्रहरीले अस्पतालको सेवाको असुन्तष्टि जनाएका छन् । अस्पतालको आइसोलेसनमा रहँदा दिनहुॅ नजाँचिदिँदा उनी आत्तिएका थिए । ‘अस्पतालमा सुरुमा जाँदा चिकित्सक र नर्सले अवस्था सोधखोज गरे तर त्यसपछि वास्तै गरेनन,’ डिस्चार्ज भइसकेका उनले भने, ‘केही समस्या भयो भने फोन गर्नु है भन्थे । कहिल्यै डाक्टर आएनन् ।’ त्यहाँ लक्षण नभएका पुरुषलाई मात्रै आइसोलेसनमा राख्ने गरिन्छ । कान्तिपुर दैनिकमा समाचार छ । कान्तिपुर दैनिक