काठमाडौँ । राष्ट्रिय सभा सदस्य निर्वाचनका लागि मङ्गलबार माघ २ गतेदेखि निर्वाचन आचारसंहिता लागु हुने भएको छ । राष्ट्रिय सभा सदस्य निर्वाचन भएको भोलिपल्ट माघ १२ गतेसम्म आचारसंहिता लागु हुने छ ।
निर्वाचन आयोगको पदाधिकारी बैठकले निर्वाचन आयोग ऐन र निर्वाचन आचारसंहिता–२०७९ बमोजिम उम्मेदवार, राजनीतिक दल, सार्वजनिक पद धारण गरेका व्यक्ति तथा निकाय र गैरसरकारी संस्थालाई लागु हुने गरी आचारसंहिता लागु गर्ने निर्णय गरेको हो । आयोगका प्रवक्ता शालिग्राम शर्मा पौडेलले मङ्गलबारदेखि आचारसंहिता लागु हुने जानकारी दिँदै माघ ८ गते राति १२ बजेदेखि मौन अवधि सुरु हुने बताउनुभयो ।
आचारसंहिता अनुसार कुनै सार्वजनिक स्रोत साधन र सम्पत्ति कुनै दल वा उम्मेदवारको पक्ष वा विपक्षमा हुने गरी प्रयोग गर्न वा गराउन पाइने छैन । निर्वाचनसँग सम्बन्धित सामग्री वा सूचना बिगार्न वा कुनै प्रकारले थपघट गर्न वा गराउन नहुने, सरकारी वा अर्धसरकारी निकाय वा सार्वजनिक संस्था वा विश्वविद्यालय वा विद्यालय वा महाविद्यालयको क्षेत्र प्रयोग गरी निर्वाचनसम्बन्धी भेला वा प्रचारप्रसार गर्न वा गराउन नहुने प्रवक्ता पौडेलले बताउनुभयो ।
उम्मेदवार वा राजनीतिक दलको चिह्न अङ्कित कुनै सामग्री उत्पादन गर्न, प्रयोग गर्न, बिक्री वितरण गर्न वा प्रदर्शन गर्न वा गराउन बन्देज लगाइएको छ । आचारसंहिता अनुसार प्रचलित कानुनबमोजिम निषेध गरिएको समय र स्थानमा अवरोध हुने गरी कुनै किसिमको जुलुस, आमसभा, कोणसभा, बैठक, भेला गरी निर्वाचन प्रचारप्रसार गर्न वा गराउन नहुने, सामाजिक सञ्जालमा गलत, भ्रामक वा द्वेषपूर्ण सूचना प्रवाह गर्न वा गराउन, निर्वाचनलाई प्रभाव पार्ने उद्देश्यले होच्याउने, दुष्प्रचार गर्ने, भ्रामक सूचना सम्प्रेषण गर्ने, अपमान गर्ने, द्वेषपूर्ण भाषण वा टिप्प्णी गर्न वा गराउन निषेध गरिएको छ ।
आयोगले मौन अवधिमा सामाजिक सञ्जाल, अनलाइन, छापा वा अन्य कुनै माध्यमबाट मत माग्न र निर्वाचन प्रचारप्रसार गर्न नहुने, सामाजिक सञ्जाल, अनलाइन छापा वा अन्य कुनै माध्यमबाट राजनीतिक दल वा उम्मेदवारको पक्ष वा विपक्षमा कुनै सन्देश, सूचना वा प्रचारप्रसार सामग्री साझा नगर्न सचेत गराएको छ । आगामी माघ ११ गते हुने राष्ट्रिय सभा सदस्य निर्वाचनमा ५१ जना उम्मेदवार छन् । निर्वाचनमा भाग लिन १२ दलले आयोगमा दल दर्ता गराए पनि आठ राजनीतिक दलले उम्मेदवारी दिएका छन् ।
सत्ता पक्षबाट नेपाली कांग्रेस, नेकपा (माओवादी केन्द्र), नेकपा (एकीकृत समाजवादी) र जनता समाजवादी पार्टी नेपालको उम्मेदवार रहने गरी गठबन्धन गरिएको छ । सत्ता पक्षकै जनमत पार्टीले अलग्गै उम्मेदवारी दिएको छ । सत्ताइतरबाट नेकपा (एमाले), राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी र नेपाल मजदुर किसान पार्टीले उम्मेदवारी दिएको छ । गोरखापत्र