• १६ चैत्र २०८०, शुक्रबार
  •      Fri Mar 29 2024
  •   Unicode
Logo
Latest
★   सुदूरपश्चिम सरकार छाड्न नाउपा अध्यक्ष रञ्जिताद्वारा लिखित निर्देशन ★   आयरल्यान्ड ‘ए’ सँग नेपाल ‘ए’ २१ रनले पराजित ★   संघीय निजामती ऐन र प्रहरी समायोजन ऐन कार्यान्वयनमा जाने ढोका खुलेको छ: प्रधानमन्त्री दाहाल ★   आयरल्यान्ड ‘ए’ विरुद्ध लोकेश बमको सानदार शतक ★   आयरल्यान्ड ‘ए’ विरुद्ध लोकेश बमको अर्धशतक ★   विश्वकै लामो फिल्म, जसलाई हेर्न ३ दिन बढी समय लाग्ने ★   धैरे पटक चुनाव हारेर रेकर्डः २३८ पटक चुनाव लडेर हारेका नेताजी फेरि चुनाव लड्दै ★   झापा पुगेर गृहमन्त्रीले भने- पीडकसँग प्रशासन-प्रहरीको हिमचिम अन्त्य हुनैपर्छ ★   देशको अर्थतन्त्र गत वर्षजस्तो सङ्कटमा छैन: प्रधानमन्त्री दाहाल ★   आयरल्याण्ड ‘ए’ ले नेपाल ‘ए’ लाई दियो २२३ रनको विशाल लक्ष्य

निर्वाचनमा किन नागरिकको विवेकको अबमुल्यन ?



कोही पनि व्यक्ति ३२ लक्षणयुक्त हुँदैन । यो असाधारण क्षमता हो । हरेकमा गुण र अवगुण हुन्छ । कुनै न कुनै विषय १९/२० त हुन्छ नै । यो कुरा जगजाहेर छ । तर, पनि मानिस ३२ लक्षण भएकै खोज्छन् । जुन गुण आँफुसँग छैन त्यो अरुमा खोज्ने प्रयास गर्नेको जमात पनि उत्तिकै छ ।

यो सन्दर्भ यहाँ जोड्नुको तात्पर्य आशन्न स्थानीय तहको निर्वाचन हो । नेपालमा स्थानीय तहको निर्वाचन हेर्ने हो भने म्युनिसिपल निर्वाचन २००४ जेठ ३ मा भएको थियो । त्यसयता नेपालमा १४ वटा स्थानीय तहका निर्वाचन सम्पन्न भएका छन् भने वैशाख ३० मा हुने निर्वाचन १५ औँ हो । यहाँसम्म आइपुग्दा प्रत्येक निर्वाचनमा नागरिकले देशको विकास गर्न भन्दै यस्तै ३२ लक्षणयुक्त उम्मेद्वार नखोजेका होइनन् । तर, अहिलेसम्म यो दन्त्यकथामा जस्तो सबै गुणले सम्पन्न व्यक्ति भेटिएनन् । तर, खोज्ने क्रम भने रोकिएको छैन ।

हुन न त नेपालको राजनीतिले देश बिगारेको भन्ने जमातले सर्वगुण सम्पन्न व्यक्ति खोज्ने प्रयास गरिनै रहन्छ । त्यो क्रम पछिल्ला दिनमा अझ बढ्दै गएको छ । नयाँ पुस्ताको अपरिपक्वता, पुरानालाई नयाँले उछिन्ने डरका कारण अहिले मुलुक र राजनीति साँच्चै धर्मराइरहेको छ ।

यसपटकको स्थानीय तहको निर्वाचन विगतका भन्दा निकै रोमाञ्चक हुनेवाला छ । नागरिक केही हदसम्म आफ्नो विवेक प्रस्तुत गर्न खोजिरहेका छन् । तर, दलहरूले भने नागरिकको विवेकलाई आकलन नगरीकन जस्तो सुकै उम्मेद्वार उठाइदिइरहेका छन् । केही गर्छु भन्ने उम्मेद्वार स्वतन्त्र उठेका छन् भने मतदाता स्वतन्त्रलाई त नभई कुनै दलको झण्डा बोकेकै ३२ लक्षणयुक्त उम्मेद्वार खोजिरहेका छन् ।

गुणवान उम्मेद्वार खोज्ने भीडमा मतदाता नै अविवेकी हुने क्रम पनि रोकिएको छैन । राजनीतिक दलकै फन्डाको पछि लागेर आफूलाई दिगभ्रमित पार्न आफैलाई अनुमति दिइरहेका छन् । अर्को भाषामा भन्दा मतदाता स्वयं मुर्ख बनिरहेका छन् । जसको सबैभन्दा ठूलो दोष सामाजिक सञ्जाललाई नै जान्छ ।

कस्तो उम्मेद्वार खोजेको भन्ने उत्तर मतदाता सँग छैन कस्तो उम्मेद्वार उठाउने भन्ने उत्तर राजनीतिक दलसँग छैन । अनि यही नभएपछि एक अर्काका पुराना कुरा उचाल्ने र मत आफ्नो पोल्टामा पार्ने घिनलाग्दो खेल सुरु हुन्छ । यो खेल स्थानीय तहको निर्वाचनमा सुरु भइसकेको छ भने यो क्रम प्रतिनिधि र प्रदेशसभा निर्वाचनसम्म चल्ने छ ।

बिहीबार काठमाडौँ महानगरपालिकाको मेयरका ‘हेभीवेट’ उम्मेद्वार केशव स्थापितलाई एउटा कार्यक्रममका केही सहभागीले  -याख-याखती पारे । उनलाई मेयर भएको समयमा महानगरकी एक कर्मचारीलाई यौन दुर्व्यवहार लागेको आरोप छ । सोही कारणले गर्दा बागमती प्रदेशसभामा रहँदा मन्त्री पदबाट राजनीमा दिनुप-यो । तर, घटना अनुसार हालसम्म स्थापितलाई कुनै पनि कारवाही र उजुरी परेको छैन ।

कुनै पनि व्यक्तिलाई कसैले आरोप लगाएको भरमै उसलाई समाजले दोष लगाउने हो भने यो समाजमा कोही पनि बाँकी रहँदैन । तर, पछिल्लो समय उनी सहभागी भएका धेरै कार्यक्रममा उनलाई आरोपीका रूपमा उभ्याइएको छ । संयमता गुमाएर उनले आरोपको खण्डन मात्रै गरेनन् पुष्टि गर्न चुनौती पनि दिए । तर, विषय भने किन स्थापित उम्मेद्वार बन्दा मात्रै यी कुरा आयो भन्ने हो । आरोप पुष्टि नै नभई कसैले बोलेको भरमा पत्याएर मिडियाले समाचार बनाउनु पनि ठीक होइन । यसरी कानूनको उपहास उडाउने काम सञ्चारजगतबाट भइरहेको छ भने नागरिकमा कानूनी अल्पज्ञान पनि छरपष्ट देखिन्छ ।

स्थापित मात्र होइन यस्तै आरोप त पोखराका लागि एमालेले सिफारिस गरेका दीपक पौडेलको पनि छ । भलै उनलाई पछि हटाएर कृष्ण थापाको नाम सिफारिस ग(यो । आरोप लागेका पौडेललाई खासमा सुन चोरेको आरोप लगाइयो । जसको भिडियो नै सार्वजनिक भयो । जुन भिडियोमा पौडेलले सुनको सिक्री खल्तीमा हालेको देखिएको भन्दै अहिले भिडियो भाइरल छ । उनले आफू नभएको बताइरहेका छन् । र, भिडियो अहिलेको पनि होइन ।

यदी चोरेकै भए के हुने थियो ? के चोरले सीमित समयको सजाय पाएपछि समाजमा बस्नै नपाउने हो ? एउटा डाँकु रत्नाकर हुन्छ भने के चोर सज्जन बन्न सक्दैन ? तर, समाज त्यतातर्फ भन्दा पनि चरित्र हत्या गर्न लालायित हुने गरेको दृष्टान्त यी दुई घटनाले प्रष्ट पारेको छ । दोषी प्रमाणित भएको हो वा होइन भन्ने कुरालाई पनि ख्याल नगरी मतदाता भड्कनु र सञ्चारमाध्यम त्यसकै पछि लाग्दा ३२ लक्षणयुक्त गुण भएको व्यक्ति खोज्ने क्रम अझै रोकिएको छैन भन्ने प्रष्टै छ ।

यस्तै हो भने भोलि काठमाडौँ महानगरमा पाँच गठबन्धनकी साझा उम्मेद्वार सिर्जना सिंहलाई पनि कसैले ‘घरमा खाना सधैँ डढाउनेले काठमाडौँ राम्रो बनाउन सक्निनन्’ भन्दै कुतर्क गरेर आरोप लगायो भने के हुन्छ ? कुतर्कको पछि लाग्ने भन्दा पनि विवेकको प्रयोग गर्ने समय होइन र ?

आरोप पुष्टि नभएको कुरालाई जर्बजस्ती पुष्टि गराउने समाज, आफू बाहेक सबै नराम्रो देख्ने मतदाताको बीचमा ३२ लक्षणयुक्त व्यक्ति पटक्कै भेटिँदैन । त्यसैले गुणमा भन्दा पनि दृष्टिकोण र योजनामा बहस गरौँ । राजनीतिक दलले उम्मेद्वारविरुद्ध चालेको गलत गोटीको सिकार मतदाता चाहिँ नहोऔँ ।