काठमाडौं । प्रत्येक वर्षको अप्रिल महिनाको पहिलो दिनलाई ‘अप्रिल फूल’का रुपमा मनाइने गरिन्छ । यो दिन आफ्ना प्रियजन वा साथीहरूसँग ठट्टा गर्ने चलन छ ।
यस दिन आफ्ना साथीलाई रोचक विचारहरू सहित मूर्ख बनाउँछन् र अन्त्यमा त्यो सरारतलाई अप्रिल फूलको रूपमा प्रकट गर्ने गर्छन् ।
नेपालमा अप्रिल फूल मनाउने चलन निकै पछि मात्रै आएको हो । विदेशीहरुको आवागमन बढी हुन थालेपछि र नेपालीहरु विदेश गएर फर्किन थालेपछि अप्रिल फूल मनाउन थालिएको हो । याे नेपाली मौलिक पर्व होइन ।
यो दिन एकअर्कालाई हानी नपुग्ने गरी रमाइलोका लागि एक छिनलाई मूर्ख बनाएर मनाइन्छ । अप्रिल फूल कसरी सुरु भयो त ? यसको केही रोचक पक्ष छन् ?
अप्रिल फूल दिवसको उत्पत्ति अझै रहस्यमा छ, तर इतिहास हेर्ने हो भने अप्रिल फूल दिवस सन् १५८२ मा युरोपबाट सुरु भएको थियो । जब फ्रान्सले आफ्नो जुलियन क्यालेन्डर लाई परिवर्तन गर्दै ग्रेगोरियन क्यालेन्डर को सुरुवात गरेको थियो ।
हामी अझै पनि ग्रेगोरियन क्यालेन्डर प्रयोग गर्छौं, जसमा नयाँ वर्ष जनवरी १ मा मनाइन्छ । यो क्यालेन्डर पोप ग्रेगरी तेह्रौंले सुरु गरेका थिए । तर यो क्यालेन्डर आउनुअघि नै नयाँ वर्ष अप्रिलको पहिलो दिन मनाउन थालिएको थियो जसको उत्सव मार्च २५ देखि नै सुरु भएको थियो ।
ग्रेगोरियन क्यालेन्डरको आगमन पछि, मानिसहरूले यो परिवर्तनलाई स्वीकार गर्न सकेनन् र तिनीहरूले अप्रिल १ मा मात्र नयाँ वर्ष मनाउन जारी राखे । यो कथा पछि मानिसहरूलाई अप्रिल फूल भन्न थालियो किनभने तिनीहरू जनवरी १ को सट्टा अप्रिल १ मा नयाँ वर्ष मनाउने गर्थे ।
अप्रिल फूल दिवससँग सम्बन्धित रोचक तथ्य
१. अप्रिल फूल दिवस स्कटल्याण्डमा २ दिनसम्म मनाइन्छ ।
२. गुगलले अप्रिल १, २००४ मा जीमेल सुरु गर्यो, र यसका सुविधा थाहा पाएपछि, मानिसले यसलाई मजाकको रूपमा सोच्न थाले ।
३. फ्रान्स, स्विट्जरल्याण्ड, बेल्जियम र नेदरल्याण्ड जस्ता धेरै देशमा, अप्रिल फूल दिवसलाई अप्रिल फिश डे भनेर चिनिन्छ । यस दिन मानिसहरूले आफ्ना साथीहरूको पछाडि कागजको माछा टाँस्ने मजाक खेल्छन् ।
४. कोरियामा, यो विश्वास गरिन्छ कि शाही कोरियाली परिवारले यस दिन मजाक खेल्न अनुमति दिन्छ ।
५. धेरै देशमा, यो दिन एकअर्कामा पीठो हानेर मनाइन्छ ।