• १६ चैत्र २०८०, शुक्रबार
  •      Fri Mar 29 2024
  •   Unicode
Logo
Latest
★   नेविसंघद्वारा सरकारविरुद्ध सडकमै हवन गरेर बिरोध ★   सीमा क्षेत्रका बासिन्दाले भोग्नुपरेका समस्या समाधान गर्न उपप्रधानमन्त्री श्रेष्ठको आग्रह ★   एकीकृत समाजवादीः बागमती प्रदेशका पाँच जिल्ला अधिवेशन सम्पन्न ★   राष्ट्रपतिद्वारा विधेयक प्रमाणीकरण ★   अर्थराजनीतिक दृष्टिकोणमा आधारित परराष्ट्र नीति नेपालको प्राथमिकताः डा सापकोटा ★   बङ्गलादेशी नागरिकलाई नेपाल ल्याई बन्धक बनाउने पक्राउ ★   अर्थमन्त्री वर्षमान पुनले गरे बजेट लेखन समिति गठन ★   मन्त्रिपरिषद् बैठकः सरकारद्वारा तथ्यांक नियमावली २०८० लाई स्वीकृत, यस्ता छन् अन्य निर्णयहरु ★   विज्ञान र प्रविधिको क्षेत्रमा पहुँच पुर्‍याउने शिक्षा अध्यापन गराउनुपर्छः पूर्वराष्ट्रपति भण्डारी ★   सुदूरपश्चिम सरकार छाड्न नाउपा अध्यक्ष रञ्जिताद्वारा लिखित निर्देशन

जेम्स वेब टेलिस्कोपले ब्रह्माण्डको रहस्य यसरी सुल्झाउँदैछ



नासाको जेम्स वेब टेलिस्कोपको पहिलो तस्बिर ऐतिहासिक मात्र होइन, यसमा धेरै वैज्ञानिक पक्ष पनि छन् । आउनुहोस् जानौँ वैज्ञानिकहरूका अनुसार यी तस्विरहरूबाट हामीले के सिक्न सक्छौं ?

ताराहरुको सानदार नर्सरी

नासाले सार्वजनिक गरेको तस्विरमा यसलाई सबैभन्दा सुन्दर मानिएको छ । यसमा क्यारिना नेबुलामा जन्मेका ताराहरूलाई कैद गरिएको छ।

वेब टेलिस्कोपले पहिलो पटक ताराहरूको जन्म भएको ‘अदृश्य ठाउँ’ कैद गरेको छ। यसले हामीलाई किन ताराहरू केही ठोस वजनका साथ जन्मिन्छन् भन्ने बताउँछ।

​यी चुचुराहरू तस्बिरहरूमा साना देखिन सक्छन्, तर तीमध्ये सबैभन्दा अग्लोको उचाइ सात प्रकाश वर्ष बराबर छ। यो पहेँलो संरचना हाइड्रो–कार्बनको विशाल कणहरु मिलेर बनेको छ।

ताराहरूको मृत्यु

अन्तरिक्ष वैज्ञानिकहरूले नेबुलाको बारेमा थप जानकारी संकलन गर्न वेब टेलिस्कोप प्रयोग गर्नेछन्। नेबुला अन्तरिक्षमा धूलो र ग्यासको बादल हो।

नेबुलाले लाखौँ वर्षदेखि चारैतिरबाट ग्याँस र धुलोका बादलहरू छोड्दै आएको छ। एक पटक तिनीहरू अन्तरिक्षमा फैलिएपछि नयाँ ताराहरू जन्मिने अवस्थाहरू सिर्जना हुन्छन्।

यहाँ हामी दक्षिणी रिंग नेबुला देख्न सक्छौं। यसमा मरेका ताराहरू (केन्द्र) ग्यास र धुलोको घेरा छोडेको देख्न सकिन्छ। यस्तो स्पष्ट तस्विर लिइएको यो पहिलो पटक हो ।

नृत्य गर्दै आकाशगंगाहरु

यस तस्विरमा स्टीफन क्विन्टेट अर्थात् पाँचवटा आकाशगंगालाई ‘डान्सिङ पोज’मा देख्न सकिन्छ। यी २९ करोड प्रकाश वर्ष टाढा छन्। वेब टेलिस्कोपले धुलो र ग्यासको बादलभन्दा बाहिर हेर्न सक्ने क्षमताको कारणले यो तस्विर लिन सक्षम थियो।

अन्तरिक्ष वैज्ञानिक जोन माथर भन्छन्, “यसको अध्ययनबाट हामीले आकाशगंगाहरू कसरी एकआपसमा टकराउँछन् र एकअर्कामा मर्ज हुन्छन् भनेर बुझ्न सक्छौँ।”

अन्तरिक्षको गहिराई

यो अन्तरिक्षको यस्तो तस्विर हो, जुन सबैभन्दा गहिरो र टाढा छ। यस्तो तस्विर पहिले देखिएको थिएन ।

रातो जस्तो देखिने यी वृत्तहरू १३ अर्ब प्रकाश वर्षसम्म यात्रा गर्ने प्रकाशका किरणहरू हुन्।

सबै गोलाकार सेतो पदार्थ SMACS 0723 भनिने आकाशगंगाहरूको समूहको भाग हो। यो पहिलो पटक चार अर्ब ६० करोड वर्ष पहिले देखा पर्‍यो। सूर्यको जन्म त्यही समयमा भएको मानिन्छ ।

जेम्स वेब टेलिस्कोपलाई यो तस्बिर खिच्न साढे १२ घण्टा लाग्यो।

जेम्स वेब टेलिस्कोप बारेमा जानौँ

प्राथमिक लेन्सको व्यास ६.५ मिटर छ।  माध्यमिक लेन्सको व्यास ०.७४ मिटर हुन्छ। यो टेलिस्कोप गत वर्ष डिसेम्बरमा लन्च गरिएको थियो।
यो पृथ्वीबाट १५ लाख किलोमिटर टाढाको कक्षमा सूर्यको वरिपरि घुमिरहेको छ।

जीवन भएका ग्रहहरूको खोजी जारी

यस टेलिस्कोपको प्रारम्भिक महत्त्वपूर्ण उद्देश्य यी तस्विरहरू लिनु मात्र थिएन। यसले ग्रहको वायुमण्डलमा पानी, बादल र धुवाँको तस्बिर पनि खिच्यो, जसलाई क्लाउड WASP-96b भनिन्छ।

हाम्रो पृथ्वीले सूर्यको परिक्रमा गरेझैं यो ग्रहले ताराको परिक्रमा गरिरहेको छ। यसले उनीहरूलाई अर्को ग्रहमा जीवन खोज्न मद्दत गर्ने वैज्ञानिकहरूको विश्वास छ।

एजेन्सीको सहयोगमा