म हिन्दु हुँ । मलाई मेरो समाजमा धार्मिक आस्था राख्नेहरुको जिन्दगी सुचारु होस । मैले पनि गर्वपूर्वक मेरो धर्म प्रगतिशील छ भन्न पाउँ । हिन्दु देवी देवताका मन्दिरहरू फोहोर नहुन् । म हिन्दु आमाबुबाबाट जन्मेकी एक हिन्दु हुँ । कर्मकाण्डमा मेरो विश्वास छैन । मेरो ईश्वर त घट–घटबासी छ । पत्थर, रुख, बिरुवा, नदी, कुकुर, बिरालो र प्रत्येक मान्छेमा ईश्वर बास गर्छ । ईश्वरको पूजा गर्न मलाई पशुपति गएर दूध र पेडा चढाउनुपर्दैन । एउटा रुख रोप्दा, एक छाक भात कसैलाई दिँदा मैले ईश्वरको पूजा गरेको भान हुन्छ । जुन धर्मले मानिसको जीवनलाई सुखी बनाउँदैन, त्यो धर्मको केही औचित्य छैन भनेर मैले हाकाहाकी भन्दा के होला ?
‘हिन्दु जागरण’ गराउनेले कहिले मन्दिरका वरिपरि बसेका गरिब मानवहरूको ‘जीवनमा जागरण’ ल्याउन केही गरेको छ ? ‘हिन्दु जागरण’ गराउनेहरूले योगी नरहरीनाथले संकलन गरेका हजारौं धार्मिक ग्रन्थहरू मुसाले खाएर नष्ट हुँदा केही गरेको छ ? ‘हिन्दु जागरण’ गर्नेहरूले जब एक सुत्केरी महिला रगत बगेर जीवन र मृत्युको संघारमा पुग्छिन्, उनलाई रगतदान गरेर जीवन बचाएको छ ? जब कोरोनाबाट त्रस्त भएर, मजदुरी गर्न नपाएर महिला र पुरुष सडकमा भोकै बस्न बाध्य हुँदा के ‘हिन्दु जागरण’कर्ताले उनीहरूलाई भात, रोटी दियो ?
नेपालका गाउँघरमा महिलाहरू ‘बोक्सी’ भनेर अपमानित हुँदा के ‘हिन्दु जागरण’ वालाहरूले ‘बोक्सी’ प्रथाविरुद्ध जागे ? कुनचाहिँ ‘हिन्दु जागरण’ गर्ने मानिसले अहिले पहिरोमा परेका मानिसहरूको उद्धार गरेको छ ?, पहिरोमा मरेकाहरूको सदगती गरेको छ ? ‘हिन्दु जागरणका’ नाममा स्कुलमा बालबालिका पढाउनुपर्छ भनेर कति वकालत गरेको छ ? हिन्दु धर्ममा भएका विकृति हटाउन ‘हिन्दु जागरण’ले कति काम गरेको छ ?
हिन्दु धर्मको सहनशील भएकाले नै मैले गर्वपूर्वक भन्ने गर्छु ‘म हिन्दु हुँ ।’ तर अन्य धर्मलाई पनि म आदर गर्छु । तर, मेरो धर्ममा भएको गलत कर्मकाण्ड, र पाखण्डको विरोध गर्ने अधिकारचाहिँ मलाई छ । अरु धर्मका बारेमा आलोचना गर्ने अधिकार मलाई कसरी हुन्छ ? मलाई उनीहरूको धर्मको ज्ञान छैन, कसरी बोल्न सक्छु र थाहा नपाएको विषयमा ? तर, हिन्दु धर्ममा त दैनिक बाँच्छु । आफ्नो–आफ्नो घर फोहोर हुँदा हामी आफैंले सफा गर्ने हो । छिमेकीको घर फोहोर छ, म त्यो सफा गर्छु भनेर छिमेकीलाई हपार्न अधिकार मलाई हुन्छ र ?
पहिले हिन्दु धर्ममा सतीप्रथाको चलन थियो । भारतमा राममोहन रायजस्ता व्यक्तिहरूले सतीप्रथा विरुद्ध सामाजिक क्रान्ति गरे र अंग्रेजहरूले त्यो ‘कुरीति’ हटाउन कानुन ल्याए । नेपालमा पनि सतीप्रथा भंग भयो । यदि त्यो प्रथा अन्त्य नभएको भए शायद मेरा कति हजुरआमा, बुढीहजुरआमा पनि बाँचेका हुँदैन थिए । शायद उनीहरू मरेका भए म पनि हुँदैन थिएँ कि रु हिन्दुहरूले नै अमानवीय सतीप्रथाको विरुद्धमा नबोलेको भए त्यो प्रथा अहिलेसम्म रहिरहन्थ्यो होला नि त । के त्योबेलामा कतिले ‘सती’ प्रथा ठिक हो भनेनन् होला त ?
समयअनुसार एकातिर हिन्दु धर्मको सहनशीलताको बखान गर्नेले ‘गलत कर्मकाण्ड, र पाखण्डको विरोध गर्ने अधिकारचाहिँ मलाई छ” भन्ने’ शब्दमा किन शहनशीलता अपनाउन नसक्ने ? ‘सनातन’ कुरा गर्नेले फेरि नयाँ विज्ञानको कुरा त आत्मसात गरेकै छन् । ‘हामी पुरातन धर्म मान्ने, सनातनी ज्ञानको आदर गर्ने’ भनेर कुनै पनि धार्मिक गुरुले ‘म त मोबाइल चलाउँदिन’ भन्दैनन् । फिल्म हेर्ने, यु–ट्युबमा आफ्ना कुरा राख्न पनि सबै धार्मिक गुरु पण्डित खप्पिस हुन्छन् ।
पशुपतिनाथको पूजासमेत इन्टरनेटबाट गर्न सकिन्छ । अर्थात आफूलाई मन पर्ने, सहज हुने कुराचाहिँ ‘धर्मले’ लपक्क लिने, तर आफूलाई चित्त नबुझे कि ‘ भनेर शब्दवाण हान्ने कस्तो रमाइलो हो कि दुख हो ? दलित र गरिबहरुको भोको पेट भर्न हिन्दु जागरणले काम गर्छ ?
