पोलिना बुडागोव्स्का (१९) किभ नेशनल युनिभर्सिटी अफ कन्स्ट्रक्सन एण्ड आर्किटेक्चरमा वास्तुकला अध्ययन गर्छिन्। मूलरूपमा पूर्वी युक्रेनको डोनेट्स्क सहरकी उनले बाल्यकालमा चित्र बनाउन थालेकी थिइन् र स्कूलपछि चित्रकलाको कक्षा लिने गर्थिन् ।
सन् २०१४ मा रुसी समर्थित पृथकतावादी र युक्रेनी सेनाहरू बीच युद्ध सुरु भएपछि पोलिना र उनको परिवार डोनेट्स्क छोड्न बाध्य भए। तिनीहरू अन्ततः राजधानी किभमा सरे । त्यहाँ पोलिनाले प्रायः चित्र र प्रकृति चित्र कोर्न जारी राखिन्।
जब रूसले फेब्रुअरी २४ मा युक्रेनमा आक्रमण गर्यो, पोलिनाको परिवार दोस्रो पटक विस्थापित भयो र उनले आफ्नो भावना र अनुभवहरूलाई आईप्याडमा बनाएको चित्रहरू मार्फत समाउने निर्णय गरिन्।
पोलिनाले भविष्यमा वास्तुकारका रूपमा आफ्नो दृश्य कला सीपहरू प्रयोग गर्ने योजना बनाएकी छिन् र युद्ध समाप्त भएपछि युक्रेनीहरूका लागि नयाँ घरहरू निर्माण गर्ने आशा राखेकी छिन्।
यी चित्रहरूमा पोलिनाले युक्रेनमा दुई पटक युद्धबाट विस्थापित भएको उनको कथा साझा गरेकी छिन्।
मे २५, २०१४ :
म १२ वर्षकी थिएँ र त्यस दिन डोनेट्स्कमा छैठौँ कक्षाबाट स्नातक भएकी थिएँ। हामीसँग फेयरवेल बेल थियो जुन विद्यालय वर्षको अन्त्यको परम्परागत उत्सव हो । यस उत्सवमा विद्यार्थी अर्को बिदामा घण्टी बजाएर हिँड्छन्।
म साथीहरूसँग गर्मीको समय बिताउने, न्यानो दिनहरूको आनन्द लिने, कला, समकालीन नृत्य र ज्याज फङ्कमा कक्षाहरू लिने र गृहकार्यका बारेमा सबै बिर्सने योजना गरिरहेको थिएँ।
जब म घर पुगेँ मेरी आमाले मलाई मेरा सामानहरू प्याक गर्न र हामीले छोड्नुपर्छ भन्न थाल्नुभयो। यो अप्रत्याशित थियो। मलाई केही भयावह भएको महसुस भयो किनभने मेरी आमा निराश हुनुहुन्थ्यो। मैले उहाँको आँखामा यस्तो उदासी कहिल्यै देखेको थिइनँ । मेरो खुशी तुरुन्तै गायब भयो र म चिन्तित भएँ। के भइरहेको थियो मैले बुझिनँ। मलाई हराएको महसुस भयो।
म सुत्ने कोठाको झ्यालमा गएँ । अचानक मैले गर्जनको आवाज सुनेँ। मेरी आमा हतारिएर आउनुभयो । मलाई नडराउन र विमानस्थलमा विष्फोट भएको बताउनुभयो।
कसले र किन गोली हानेको हो त्यो बुझ्न म सानै थिएँ। यस्तो खतरा यति नजिक हुन सक्छ भन्ने मैले सोचेकै थिइन । र मलाई थाहा थिएन कि यो हाम्रो सुन्दर घर र बगैँचामा हाम्रो अन्तिम दिन हो जहाँ मेरी तीन वर्षीया बहिनी र म झूलामा खेल्थ्यौँ र हामीले साथीहरूसँग बारबेक्यु गरेका थियौँ । यो चलिरहेको युद्धको सुरुआत थियो जसले मेरो घर चोर्यो।
लडाइँ सहर नजिकै भएको र त्यहाँ बस्न सुरक्षित नभएकाले मेरा आमाबुबाले तुरुन्तै डोनेट्स्कबाट भाग्ने निर्णय लिनुभयो। हामीले चाँडै सबैभन्दा आवश्यक वस्तुहरू प्याक गर्यौं। मैले लुगाहरू, मेरो फोन, मेरो आईप्याड र अन्य चीजहरू प्याक गरेँ र कारमा चढेँ।
मेरा आमाबाबुले मेरी बहिनी र मलाई हामी दुई हप्ताको लागि समुद्र किनारमा जाँदैछौँ भन्नुभयो। यो कारबाट करिब पाँच घण्टाको लामो यात्रा थियो। मेरा आमाबुबा थाक्नुभएको थियो । उहाँहरु हाम्रो भविष्यप्रति चिन्तित हुनुहुन्थ्यो र परिवार र साथीहरूसँग अन्तहीन फोन गरिरहनुभएको थियो । उहाँहरुको आँखामा थकान देखेर मन दुख्यो ।
हामी त्यो साँझ अबोभ सागरको दक्षिणपूर्वी युक्रेनको बर्डियनस्क नजिकैको समुन्द्र किनारमा आइपुग्यौँ।
मैले अझै पनि हाम्रो अवस्थालाई पूर्णरूपमा बुझ्न सकिनँ किनभने मेरा आमाबाबुले मलाई अप्ठ्यारो पार्नबाट बच्न मेरो अगाडि गोलाबारी वा कुनै पनि घटनाक्रमको बारेमा बोल्नुभएन।
त्यसैले मैले यात्रालाई साहसिक कार्यको रूपमा लिएकी छु। मैले नयाँ ठाउँमा नयाँ साथीहरू भेट्टाएँ र सँगै हामीले गर्मीको आनन्द उठायौँ। हाम्रो अवस्था कत्तिको जटिल र दुःखद बनेको छ भनी बुझ्न म सानै थिएँ। यो मेरो लागि लगभग कुनै पनि गर्मी जस्तै थियो। कहिलेकाहीँ मेरा आमाबाबु किन यति दुःखी हुनुहुन्थ्यो भन्ने मैले बुझिनँ।
ग्रीष्मको अन्त्य र शरद ऋतुको सुरुआतसँगै मेरा आमाबाबुले मेरो स्कूलको बारेमा कुरा गर्न थाल्नुभयो। उहाँहरुले युद्धको बारेमा कुरा गर्नुभएन र मैले यसबारेमा सोधिन। तर घर फर्किन सकेनौँ ।
त्यसपछि हाम्रो परिवार विभाजित भयो। मेरो आमाबुबाले मलाई स्कूल जारी राख्न सकोस् भनेर डोनेट्स्क क्षेत्रको स्लोभियान्स्कमा मेरा हजुरबा हजुरआमासँग बस्न लानुभयो ।
मेरो बुबा इन्जिनियरको रूपमा काम गर्नको लागि किभ जानुभयो भने मेरी आमा र सानी बहिनी डोनेट्स्क क्षेत्रको स्वियाटोहिरस्कमा जानुभयो । त्यहाँ मेरी आमाले मानवीय संस्थाको लागि काम गर्न थाल्नुभयो।
कुनै न कुनै रूपमा मैले यो अवधिको आनन्द उठाएँ किनभने म मेरा हजुरबा हजुरआमालाई माया गर्छु।
उहाँहरुसँगै बस्दा म झन् आत्मनिर्भर भएँ । मैले मेरो नयाँ विद्यालयमा धेरै राम्रा साथीहरू बनाएँ र मैले सामान्य जीवन बिताएँ। तर आमाबुवा र बहिनीको याद आयो ।
त्यो वर्षपछि मेरी आमा र बहिनी किभ जानुभयो र म मेरा हजुरबा हजुरआमासँग बस्दा उहाँहरूले सम्पूर्ण परिवारका लागि एउटा अपार्टमेन्ट खोज्न थाल्नुभयो।
सन् २०१४ को अन्तमा मेरा आमाबाबुले किभमा एउटा अपार्टमेन्ट भेट्टाउनुभयो र यसलाई नयाँ बनाउन थाल्नुभयो। अपार्टमेन्टमा बस्दा उहाँहरूले सबै काम आफैँले गर्नुभयो । उहाँहरूले पुरानो वालपेपर हटाउनुभयो, भुइँलाई नयाँ बनाउनुभयो, बिजुली ठीक गर्नुभयो र यस्तै। एक महिनापछि अपार्टमेन्ट तयार भयो र म मेरो परिवारमा पुनः सामेल हुन सकेँ।
स्लोभियान्स्कदेखि किभसम्म कार यात्रा धेरै लामो थियो। मेरी आमाले नौ घण्टासम्म गाडी चलाउनुभयो। तर यात्राले मलाई मेरो विगतमा प्रतिबिम्बित गर्ने र नयाँ ठाउँमा मेरो भविष्यको कल्पना गर्ने मौका दियो।
जब हामी किभमा प्रवेश गर्यौं म शहरको आकार देखेर छक्क परेँ। यो अविश्वसनीयरूपमा ठूलो र सुन्दर थियो। मैले सहरमा घण्टौँसम्म गाडी गुडिरहेको महसुस गरेँ। मैले वास्तुकला, सुन्दर नदी र किभको दुवै छेउमा जोड्ने ठूला पुलहरूको प्रशंसा गरेँ।
ड्राइभिङ गर्दा किभको सुन्दरता र महानताले मलाई वास्तुकार बन्न प्रेरित गर्यो।
किभमा आइपुग्नु मेरो जीवनको सबैभन्दा खुसीको क्षण थियो किनभने मैले मेरो परिवारलाई पुनः पाएको थिएँ। आमाबुबा र बहिनीसँग हुन पाउँदा म रोमाञ्चित थिएँ। मेरो पारिवारिक जीवन फेरि सुरु भएको थियो ।
नयाँ स्कूल, नयाँ मान्छे, नयाँ घर। मलाई अनुकूल हुन केही समय लाग्यो तर चाँडै मैले किभमा बस्न धेरै सहज महसुस गरेँ। मैले सुखी जीवन बिताएँ र युद्ध बिर्सन थालेँ।
फेब्रुअरी २४, २०२२ :
म विस्फोटको आवाजले ब्युँझेँ । मेरी बहिनी र म ओछ्यानमा थियौँ र मेरी आमा आउनुभयो । हामीलाई शान्त रहन भन्नुभयो र चाँडै हाम्रा आवश्यक सामानहरू– कपडा, ल्यापटप र सरसफाइका सामानहरू प्याक गर्न थाल्नुभयो। हामीले छोड्नु पर्यो। फेरि आठ वर्षपछि ।
हाम्रो अपार्टमेन्ट ३० तले भवनको आठौँ तल्लामा थियो र यति अग्लो भवनमा निशाना बन्न सक्छ भन्ने डर थियो । हामीले विष्फोटहरू सुन्यौं तर तिनीहरू कति लामो समयसम्म टिक्छन् वा रकेटहरू कहाँ खस्छन् भन्ने थाहा थिएन।
लिफ्टमा जोखिम मोल्न भन्दा तल ओर्लन सिँढी चढ्यौँ। यस्तो लाग्थ्यो कि हाम्रो उमेर कम भइरहेको छ । यो डरलाग्दो थियो र म डराएकी थिएँ। मलाई केही भयानक आउँदैछ भन्ने अनुभूति भयो। दुर्भाग्यवश म गलत थिइन।
हामी हाम्रो भवन छोडेर हाम्रो कारमा चढ्यौँ। धेरै छिमेकीहरू झोला, घरपालुवा जनावर, सुटकेस र अन्य सामानहरू लिएर आफ्नो कारतिर दौडिरहेका थिए। यो डरलाग्दो थियो। किभ, सुन्दर किभ आक्रमणमा पर्न सक्छ भनेर कसैले विश्वास गर्न सक्दैन। तर दुःखको कुरा हाम्रो प्यारो सहर निशाना बन्यो।
हामी सुरक्षित ठाउँमा पुग्नैपर्छ। म मेरो घर छोड्न चाहन्न र मैले चाँडै फर्कने आशा गरेँ।
पश्चिम लभिभतर्फ जाँदा हामीले सडकमा धेरै मानिसहरू देख्यौँ। त्यहाँ गडबड थियो। मानिसहरूलाई के गर्ने र कहाँ जाने थाहा थिएन। धेरै कारहरू किभ छोड्न खोजिरहेका थिए र हामीले ट्राफिकमा धेरै समय बितायौँ। आतङ्कित हताश मानिसहरू देख्दा र अगाडि अनिश्चितता छ भनेर महसुस गर्न यो डरलाग्दो थियो।
मैले कारमा मेरो फोनमा समाचार पढेँ र युक्रेनका शहरहरूमा रूसी हवाई आक्रमणको बारेमा थाहा पाएँ। रुसले लाखौँ नागरिकलाई कत्तिको पीडा दिइरहेको छ भनेर म छक्क परेँ।
सुन्दर सहरहरूमा बमबारी भइरहेका थिए । अपार्टमेन्ट भवनहरू, अस्पतालहरू र अन्य ठाउँहरू ध्वस्त भइरहेका थिए। यति धेरै निर्दोष मानिसहरू बिना कारण मारिए। र हत्या रोकिएको छैन। यो भयानक छ। यो हाम्रो नयाँ वास्तविकता हो जसलाई बुझ्न सकिएको छैन।
अन्तमा हामी लभिभको होस्टेलमा आइपुग्यौँ। किभबाट ५५० किलोमिटर कभर गर्न हामीलाई दुई दिन लाग्यो। हामीले राति रोकिनु परेको थियो किनकी हवाई हमलाको स्थितिमा अगाडि बढ्न सुरक्षित थिएन । यसका साथै विभिन्न क्षेत्रमा चेक प्वाइन्ट राखिएकाले सवारी आवागमन सुस्त भएको थियो।
आवास खोज्न चुनौतीपूर्ण थियो तर हामी एक राम्रो बम आश्रयसँग होस्टेलमा कोठा पाउन भाग्यशाली थियौँ, जुन हामीलाई आवश्यक पर्दैन भन्ने सोचेका थियौँ । म गलत थिएँ ।
यद्यपि लभिभमा अन्य ठाउँहरू भन्दा कम आक्रमणहरू भएका छन्, अहिलेसम्म हवाई आक्रमण साइरनहरू हाम्रो दैनिक वास्तविकता हुन्। साइरन बज्दा के गर्ने, कसरी बम आश्रयमा पुग्ने, कहिले छोड्न सम्भव छ र हामीले सधैं हामीसँग के चीजहरू राख्नु पर्छ भन्ने हामीले थाहा पाइसकेका छौँ।
एक महिनापछि म आश्रयमा जाने बानी परेकी छु । सायरनको आवाज सुनेपछि मेरी सानी बहिनीको आतङ्क देख्दा यो हृदयविदारक छ। उनको खेलौना र फोनले भरिएको झोला लिएर आश्रयमा हतारिएको देख्दा मलाई पीडा हुन्छ। बालबालिकाले यस्तो अनुभव गर्नुहुँदैन।
युद्ध संसारमा सबैभन्दा भयानक कुरा हो। -अलजजीरा
