बिर्तामोड। स्थानीय निकायको निर्वाचनको मिति नजिकिँदै गर्दा दलहरुबीच तयारी तिब्र रुपमा अगाडि बढेको छ । गत निर्वाचनको मतपरिणामलाई आधार मान्दा झापा जिल्लामा प्रमुख रुपमा नेपाली काँग्रेस र नेकपा एमालेबीच नै मुख्य प्रतिस्पर्धा हुने पक्का देखिएको छ ।
नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली, नेकाका महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्मा र अर्का कुटिल काँग्रेसी नेता कृष्ण प्रसाद सिटौलाको गृह जिल्ला झापामा चुनावी सरगर्मी तातिएको छ ।
स्थानीय जानकारहरुका अनुसार यस पटक झापामा मुख्यतः नेपाली काँग्रेस, नेकपा एमाले र राप्रपा बीच नै कडा प्रतिस्पर्धा हुनेछ । चुनावी तालमेल भए पनि वा नभए पनि झापामा नेकपा (माओवादी केन्द्र) र माधव नेपाल नेतृत्वको नेकपा (एकीकृत समाजवादी) निकै कमजोर रहेको विश्लेषण गरिएको छ ।
झापामा कूल १५ वटा स्थानीय तह छन् जसमा अर्जुनधारा, कचनकवल, कनकाई, कमल, गौरादह, गौरीगंज, झापा, दमक, बाह्रदशी, बुद्धशान्ति, भद्रपुर, मेचीनगर, बिर्तामोड, शिवसताक्षी र हल्दिबारी नगरपालिका रहेका छन् ।
चुनावी गठजोड
गत निर्वाचनमा देशका प्रमुख पार्टीहरु एक्लाएक्लै चुनाव लडेका थिए । मत परिणामले नेकपा एमाले सबैभन्दा शशक्त रुपमा प्रस्तुत भएको थियो । चुनावमा एमालेले सात वटा प्रमुख र १२ वटा उपप्रमुख जितेर सबैभन्दा ठूलो पार्टी बनेको थियो ।
पराजित भएका स्थानमा पनि झिनो मतान्तरले एमालेका उम्मेदवार पराजित भएका थिए । तर नेकाको उपस्थिति पनि झापामा राम्रै रहेको मान्न सकिन्छ । नेकाले कूल पाँच वटा प्रमुख र २ वटा उपप्रमुख जितेर दोस्रो पार्टी बनेको थियो । तर कतिपय स्थानमा एमालेसँग काँग्रेसका उम्मेदवारहरु झिनो मतान्तरले पराजित भएका थिए ।
उता अप्रत्यासित रुपमा राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीले स्थानीय तहमा विजयी हासिल गर्नुका साथै अरु कतिपय स्थानीय तहमा राम्रै उपस्थिति जनाएको थियो ।
राप्रपाले तीन वटा स्थानीय तहमा प्रमुख तथा एक ठाउँमा उपप्रमुख जितेको थियो ।
तर राष्ट्रिय राजनीतिमा निकै प्रभावशाली ठानिएको नेकपा (माओवादी केन्द्र) भने झापामा निकै कमजोर देखिएको थियो । माओवादीले एउटा पनि स्थानीय निकायमा प्रमुख वा उपप्रमुख जितेको थिएन । एक स्थानमा मात्र उपप्रमुखमा दोस्रो स्थानमा माओवादी थियो ।
यस पटकको अवस्था
अहिलेको चुनावी प्रतिस्पर्धा पनि मुख्य रुपमा तीन दलबीच नै हुने अनुमान गर्न सकिन्छ । यसअघिका हरेक निर्वाचनमा एमालेको राम्रो उपस्थिति रहेकाले पनि एमाले झापामा बलियो छ । एमालेको भोट बैंक माधव कुमार नेपालका कारण केही घट्ने अनुमान गरिए पनि त्यो स्थिति झापामा देखिन्न ।
जानकारहरुका अनुसार एमालेले राजेन्द्र लिङदेनको राप्रपासँग अघोषित तालमेल गर्ने सम्भावना कायमै छ । यदि यस्तो स्थिति उत्पन्न भएमा नेकालाई पनि झापामा निकै कठिन हुने छ भने एमालेलाई अझ फाइदा पुग्नेछ ।
वर्तमान सत्तारुढ गठबन्धनमा आबद्ध दलहरु नेका, माओवादी, नेकपा (एस) र समाजवादी पार्टीले समझदारी कायम गर्न सके एमालेलाई कडा टक्कर दिन सक्नेछन् । एमालेका नेताहरु स्थानीय चुनावमा निकै सक्रियताका साथ जुटिरहेका र उनीहरुले प्रचार अभियानलाई व्यापक बनाएका छन् ।
एमालेबाट चोइटिएको नेकपा (एस) ले चुनावमा खासै प्रभाव नपार्ने एमालेका नेता कार्यकर्ताको भनाई छ । उनीहरु माधव पक्षलाई जुनसुकै अवस्थामा पनि माथि आउन नदिने रणनीतिका साथ कार्य गरिरहेको र त्यसका लागि जस्तोसुकै त्याग गर्न पछि पर्ने छैनन् ।
तर झापाको राजनीतिलाई निजकबाट नियालीरहेका व्यक्तिहरुका अनुसार झापामा माधव नेपाल पक्षधरहरुले प्रमुख वा उपप्रमुखमा उम्मेदवारी दिने सम्भावना कमै छ । सत्ता गठबन्धनले माधव पक्ष र माओवादी केन्द्रलाई पहिले एमालेले निकै मतान्तरमा चुनाव जितेका र एमालेकै प्रभाव क्षेत्रबाट एक वा दुई स्थानबाट चुनाव लडाउने सम्भावना रहेको उनीहरुको भनाई छ ।
क्र.सं. | नगरपालिका | प्रमुख | पार्टी | पाएको मत | पराजित | पार्टी | मत | उपप्रमुख | पार्टी | मत |
१ | दमक | रोमनाथ ओली | एमाले | 10,806 | रामकुमार थापा | राप्रपा | 7,655 | गीता कुमारी पौडेल | एमाले | 12,625 |
२ | भद्रपुर | जीवन कुमार श्रेष्ठ | एमाले | 11,042 | गणेश पोखरेल | नेका | 7,215 | चन्द्रमाया श्रेष्ठ | एमाले | 10,650 |
३ | मेचीनगर | बिमल आचार्य | नेका | 20,776 | विष्णुप्रसाद प्रसाइ | एमाले | 19,192 | मिना कुमारी पोखरेल | एमाले | 20,016 |
४ | बिर्तामोड | ध्रुव कुमार शिवाकोटी | एमाले | 9,112 | जल कुमार गुरूङ | नेका | 8,217 | पवित्रा देवी महतरा | एमाले | 10,437 |
५ | कमल | मेनुका काफ्ले | एमाले | 8,275 | हुकुमसिंह राइ | नेका | 8,275 | बेनुप्रसाद सिवाकोटी | एमाले | 9,418 |
६ | कनकाइ | राजेन्द्र पोखरेल | एमाले | 8,416 | एकराज उप्रेती | नेका | 6,197 | मन्जु प्रसाइँ | एमाले | 8,576 |
७ | गौरीगंज | बाबुराजा श्रेष्ठ | राप्रपा | 3,740 | विद्यानन्द राजवंशी | माओवादी केन्द्र | 3,353 | दीपिन्द्र थापा | नेका | 3,414 |
८ | गौरादह | रोहित कुमार साह | नेका | 10,308 | मदन प्रसाद अधिकारी | एमाले | 9,854 | गीता भेटवाल | एमाले | 10,620 |
९ | झापा | जय नारायण साह | नेका | 4,393 | गजेन्द्र ताम्ली | एमाले | 3,789 | कुन्तीदेवी बुढाथोकी | एमाले | 3,816 |
१० | बाह्रदशी | खड्ग प्रसाद राजवंशी | नेका | 5,539 | लक्ष्मण पाठक | एमाले | 5,111 | रत्नाकुमारी राजवंशी | नेका | 5,453 |
११ | बुद्धशान्ति | रमेश कुमार भुजेल | नेका | 7,996 | तिलचन पाठक | एमाले | 7,353 | मिरा भुर्तेल | एमाले | 7,457 |
१२ | शिवसताक्षी | चन्द्र कुमार शेर्मा | एमाले | 13,439 | पर्शुराम ढुंगाना | नेका | 8,984 | भोज कुमारी नेपाल | एमाले | 13,472 |
१३ | हल्दिबारी | रबिन्द्र प्रसाद लिङदेन | राप्रपा | 3,943 | मंजुदेवी सिटौला | एमाले | 3,543 | डम्बर बहादुर गिरि | एमाले | 4,386 |
१४ | कचनकवल | अन्जरा आलम | राप्रपा | 5,816 | कालेन्द्र सिंह राजवंशी | नेका | 5,353 | निमसरी राजवंशी | राप्रपा | 5,774 |
१५ | अर्जुनधारा | हरिकुमार राना मगर | एमाले | 13,879 | हेम प्रसाद खरेल | नेका | 9,641 | कमला खतिवडा | एमाले | 12,831 |
त्यही कारण पनि झापाको स्थानीय चुनाव निकै रोचक हुनेछ । राजेन्द्र लिङदेन प्रति जनसमर्थन अहिले केही बढेकाले पनि चुनावी परिणाम मिश्रित आउने अनुमान गर्न सकिन्छ ।