काठमाडौँ । सरकारले विपद्का बेला उद्धार र सहयोगमा मानवीय व्यवहार गर्न आग्रह गरेको छ ।
विपद् प्रतिकार्यमा खटिने नाममा आसामाजिक गतिविधि नगर्न सचेत पनि गराएको छ । बिहीवारबाट शुरु भएको दोस्रो विपद् जोखिम न्युनिकरणसम्बन्धी राष्ट्रिय सम्मेलनलाई सम्बोधन गर्दै गृहसचिव दिनेश भट्टराईले विपद्का समयमा उद्धार र राहत कार्यमा खटिने नाममा पीडितहरुसँग तस्बिर खिचाउने, सामाजिक सञ्जालमा शेयर गर्ने लगायतका कार्यहरु रोक्न जरुरी रहेको बताउनु भयो ।
उहाँले विपद्मा उपस्थिति दर्ता गराउने होडबाजी बढेको भन्दै विपद्का बेलामा उपस्थिति दर्ता गराउन मात्रै विपद् स्थलमा नजान आग्रह गर्नुभयो । उहाँले विपद् रोकथामका कार्यमा राज्य एक्लैले मात्रै नसक्ने भन्दै सम्बन्धित निकायहरुसँग समन्वय गरी राहत र उद्धार कार्यमा खटिनु आवश्यक रहेको बताउनु भयो । उहाँले सरकारले विपद्बाट बच्न तीन चरणका तयारीहरु गरेको पनि बताउनु भयो । उहाँले सरकार र सरकार मातहतका निकायसँगै गैरसरकारी संघ संस्थहरुको पनि विपद् व्यवस्थापन र न्युनिकरणका लागि सहयोगको आवश्यकता रहेको बताउनु भयो ।
उहाँले भन्नुभयो, ‘गृह मन्त्रालय तीन वटा विपद्का मुख्य चरणहरु, विपद्पूर्वको पूर्वतयारीको चरण, गृह मन्त्रालय त्यसमा धेरै सहभागी नभएपनि काम मन्त्रालयको निर्देशनमा नै रहेर भइरहेको हुन्छ । तर हामी सम्बन्धित साझेदार निकायसँग, सम्बन्धित मन्त्रालयसँग र अरु हिसावले जनचेतना निर्माण गर्ने निकाय यसमा संलग्न हुन्छन् । विपद्को तत्कालीन राहत, उद्धार बाहेकको पछिको दीर्घकालीन पुन:निर्माण, पुन: एकीकरणको विषयमा पनि गृह मन्त्रालयले भुमिका निभाइरहेको हुन्छ ।
मन्त्रालय र मन्त्रालय मातहतका निकायसँग मन्त्रालयले कार्ययोजना बनाएर विपद् जोखिम न्युनिकरण तथा पुन: निर्माण प्राधिकरणबाट ७७ वटै जिल्लाका स्थानीय प्रशासन र अरु निकाय योसँग सरोकार राख्ने गैरसकारी निकायहरुको सहयोगमा हामीले उपलब्धि हाँसिल गरिरहेका छौँ । यो साझा प्रयत्नबाट भएको हो । हामीले अझै यसमा सुधार गर्नुपर्छ, अनुसन्धानमा हामीले थप अनुसन्धानको आवश्यकता पर्छ । विपद् रोकथामका कार्यमा राज्य मात्रैको संलग्नताले पुग्दैन । विपद्का बेलामा उद्धारका लागि जाने भनेर उपस्थिति दर्ज गराउने होडबाजी बढी देखिएको छ । यसलाई रोक्नुपर्छ ।’
विपद् व्यवस्थापन कार्यका लागि सरकारको तर्फबाट थप अनुसन्धान गरी रोकथाममा लाग्नुपर्ने बताउनु भयो ।