काठमाडौं । भक्तपुरको प्रमुख सडक मध्येको एक ‘च्यामासिंह–ताथली–नाला’ सडक बनिनसक्दै खण्डहर बन्दै गएपछि स्थानीयहरु आक्रोसित भएका छन् । आक्रोशित स्थानीयले उक्त सडकमा भइरहेको वेतिथिको विरोध गर्दै पुन: आन्दोलन थालेका छन् । उक्त सडकको विषयलाई लिएर यसअघि पनि चरण–चरणमा आन्दोलन भइसकेका छन् ।
सडकमै हस्ताक्षरसहित ‘कालो व्यानर’ राखेर विरोध सुरु गरेका स्थानीहरुले वडा कार्यालय, नगरपालिका र प्रशासन कार्यालय घेर्नेदेखि आसपासका सडक ठप्प पार्नेसम्मका कडा आन्दोलनका कार्यक्रम गर्ने तयारी गरेको जनाएका छन् ।
लामो समय वितिसक्दा पनि उक्त सडकको केहि भाग बनिसक्यो भने केहि भाग बन्न बाँकी नै छ । अरनिको राजमार्गको बैकल्पिक सडकको रुपमा रहेको यो सडक झण्डै १३ वर्षअगाडि निर्माण सुरु गरिएको थियो ।
निर्माण भइरहेको अरनिको राजमार्ग छोडेर अहिले उक्त सडकबाट दैनिक सयौंको संख्यामा भाडा र निजी सवारीका साधनहरु गुड्ने गरेका छन् । त्यसले पनि सडक संरचनालाई थप कमजोर बनाएको स्थानीयहरु बताउछन् ।
यो सडकको हालको अवस्था हेर्दा ‘संकटमा परेको पूर्वाधार’ जस्तो देखिन्छ । यो सडक निर्माण सुरु देखि अहिलेसम्म ‘त्रुटि नै त्रुटि’ रहेको स्थानीयहरुले बताएका छन् । सडक अहिले ‘खण्डहर’ मा परिणत हुन थालेको स्थानीहरुको गुनासो छ ।
ब्रम्हयानी चोकंतिला पुल, भतिडोल, फैढोका, पण्डित पधेरो, गोठालेचौर, तल्लो र माथिल्लो छापलगायतका स्थानीय बढी प्रभावित भएका छन् । उक्त सडक क्षेत्रमध्ये सबैभन्दा सकस र दयनीय सडक खण्डको रुपमा पण्डित पधेरो रहेको छ । अन्य सडक खण्डमा पीच बनिसकेर उप्किसक्दा समेत उक्त सडक खण्डमा अहिलेसम्म पीच हुन सकेको छैन् । केही समय अघि मुस्किलले एकतर्फी ढलान भएको थियो । कमजोर संरचनासहित उक्त एकतर्फी ढलानबाटो बनेपछि स्थानीय रुष्ट छन् ।
ठाउँ–ठाउँमा पीच उप्कियर प्रसस्तै खाल्डा खुल्डी भएको छ । बर्षाको समयमा हिलाम्मे र खाल्डा खुल्डीयुक्त उक्त सडकमा यात्रा गर्न समेत सकस भइरहेको छ । जसका कारण उक्त क्षेत्रमा सडक दुर्घटनासमेत बढेको छ । विगतको तुलनामा सडक दुर्घटना बढ्न थालेपछि स्थानीय युवाहरुको समूह ‘दक्षिणकाली युवा समूह’ ले सडक सचेतनाका कार्यक्रम गर्दै ठाउँ–ठाउँमा ‘सचेतना सडक बोर्ड’ समेत राखेको छ ।
भक्तपुरको चाँगुनारायण नगरपालिकाको वडा नं. ९ मा रहेको उक्त सडक क्षेत्रको वेथितिमात्रै होइन यहाँका स्थानीयले भित्री सडकको दुरावस्था, अव्यवस्थित विद्युतीय पोल, सडक बत्तीको अभाव जस्ता नियति लामो समयदेखि झेल्दै आएका छन् ।
उक्त वडाका अन्य दर्जनौं भित्री सडकको अवस्था च्यामसिंह–ताथली–नाला सडकसरह भन्दा झन दयनीय छ । पिच नभएका अधिकांश भित्री सडकमा त साना सवारी साधन समेत आवत जावत गर्न कठिनाई रहेको छ ।
यो नगरपालिकाका अन्य वडाको तुलनामा पूर्वाधार विकासमा निक्कै कमजोर वडा मानिन्छ । जनप्रतिनिधिहरुले आ–आफ्नो ‘स्वार्थ’ गाँसिएको ठाउँमा मात्रै विकासलाई प्राथमिकतामा राखेपछि यस्तो भएको स्थानीयहरुको आरोप छ । स्थानीय, प्रदेश र संघीय जनप्रतिनिधिहरु समेतलाई यसपटक कडाईको साथ ध्यानाकर्षण गराउने तयारी समेत थालेको स्थानीहरु बताउँछन् ।
२०१६ सालमा तत्कालिन यातायात मन्त्री गणेशमान सिंहले शिलान्यास गरेको उक्त सडकलाई स्थानीय रूपमा ‘गणेशमान मार्ग’ नामांकरण गरिएको उक्त सडक २०६८ साल चैत १५ गते स्व. नेता गणेशमान सिंहले उद्घाटन गरेका थिए । उक्त सडक एसियाली विकास बैंक, ओएफआईडी, ओपेक लगायतका दातृ निकायसहित नेपाल सरकारको लगानीमा बिस्तार भएको थियो ।
प्रति किलोमिटर १ करोड २० लाख रुपैयाँ लागतमा बनेको यो सडक बनाएको तीन महिनामै उप्किने र चिरा पर्न थालेपछि निर्माण संलग्न प्राविधिक र निर्माण कम्पनीले तत्कालिन समयमा जनस्तरबाटै ठूलो विरोधको सामाना गर्नुपरेको थियो । त्यसताका नेपाल मजदुर किसान पार्टी लगायतका दलहरूले सडक निर्माणमा देखिएको अनियमितताको छानबिन गर्न माग गर्दै तत्कालिन प्रमुख जिल्ला अधिकारी हिमनाथ दवाडी समक्ष ज्ञापनपत्र बुझाएका थिए । जनताको गुनासो प्राविधिकहरूले ठेकेदारसँगको मिलेमतोमा वेवास्ता गरेको र गुणस्तर सुनिश्चित नहुँदा सरकारी रकम दुरुपयोग भएको जस्तो आरोप उक्त पार्टीको थियो ।
उक्त दुरावस्था सडकको विषयमा स्थानीयहरुले सबै राजनीतिक दलको प्रतिबद्धता र सहकार्य खोजिरहेका छन् । यो विषयमा राजनीतिक दलहरुले ‘पहलकदमीको लागि सहयोग गर्ने, मौन बस्ने अथवा स्थानीयसँगसँगै आन्दोलित हुने’ यसयसपटक परीक्षण समेत हुने स्थानीयहरुको भनाई छ ।
