एजेन्सी । नवौं टी–२० विश्वकप भोलि अर्थात जुन २ बाट सुरु हुँदैछ । जुनसुकै टोली च्याम्पियन बन्न सक्छ तर इंग्ल्यान्ड, अष्ट्रेलिया र भारतलाई यसपटक ट्रफी जित्ने सबैभन्दा ठूलो दावेदार मानिएको छ ।
१. अष्ट्रेलियाः अष्ट्रेलिया टोली आईसीसी ट्रफी जित्ने हिसाबले च्याम्पियन टिम बनेको छ । सन् २०२१ देखि हालसम्म अष्ट्रेलियाको पुरुष टोलीले टी–२० विश्वकप, एकदिवसीय विश्वकप र विश्व टेस्ट च्याम्पियनसिप जितेको छ । तर, उसले एकै समयमा तीनवटै उपाधि जित्न सकेन ।
अब अष्ट्रेलियाले मौका पाएको छ । हाल अस्ट्रेलिया एकदिवसीय र टेस्टको विश्व च्याम्पियन हो । टी–२० जित्ने बित्तिकै उनीहरूको विश्वकप ट्रिनिटी पूरा हुनेछ । त्यसो गर्ने उ विश्वको पहिलो टोली बन्नेछ ।
अहिलेसम्म ८ वटा टी–२० विश्वकप भइसकेका छन् र ती सबैमा अष्ट्रेलियाले सहभागिता जनाएको छ । जसमा अस्ट्रेलियाले ४० खेल खेलेको छ । जसमा २५ जित र १५ हार ब्यहोरेको छ । यसको मतलब अष्ट्रेलियाले ६२.५ प्रतिशत खेलहरू जितेको छ ।
अस्ट्रेलियाले विश्वकपमा ४० मध्ये ८ खेल नकआउट चरणमा खेलेको छ । जसमा उसले ३ जित र ५ मा हार ब्यहोरेको छ ।
अस्ट्रेलियाले वेस्ट इन्डिजको भूमीमा भएका टी–२० खेलको ५३ प्रतिशत मात्रै जितेको छ । टोलीले यहाँ १५ खेल खेलेको छ जसमा ८ जित र ७ हारेको छ । सन् २०१० मा अष्ट्रेलियाको टोली यहाँ भएको टी–२० विश्वकपको फाइनलमा पुगेको थियो । अस्ट्रेलियाले सन् २००७ मा एकदिवसीय विश्वकप पनि जितेको थियो ।
टोलीले समूह चरणका चार खेल वेस्ट इन्डिजको तीन मैदानमा खेल्नेछ ।
मिचेल मार्सले टी–२० विश्वकपमा अष्ट्रेलियाको कमाण्ड सम्हाल्ने छन् । मार्सको कप्तानीमा कंगारु टोलीले ८ खेल खेलेको थियो र ७ जितेको थियो, अर्थात् ८७.५ प्रतिशत खेल जितेको थियो । मार्सको नेतृत्वमा टोलीले दक्षिण अफ्रिका, वेस्ट इन्डिज र न्युजिल्यान्डविरुद्ध ३ वटा सिरिज जितेको थियो ।
सन् २०२२ को टी–२० विश्वकपपछि पनि अस्ट्रेलियाको फर्म सकारात्मक रह्यो । टोलीले १६ खेलहरूमा २०० प्लस ६ पटक रन बनायो र ६४ प्रतिशत खेलहरू जित्यो । टोलीको रन रेट पनि १० भन्दा बढी थियो, यद्यपि ९.३८ को इकोनोमीमा रन दिनु चिन्ताजनक साबित हुन सक्छ ।
अष्ट्रेलियाले आफ्नो टोलीमा अनुभवी खेलाडीलाई प्राथमिकता दिएको छ । टोलीका १५ मध्ये १३ खेलाडीले २० भन्दा बढी टी–२० खेलेका छन् । तीमध्ये ९ खेलाडीसँग १० भन्दा बढी टी–२० विश्वकप खेलेको अनुभव पनि छ ।
विश्वकप नखेल्ने खेलाडीहरूमध्ये पनि क्यामरन ग्रीन र नाथन एलिसजस्ता खेलाडीहरू टी–२० मा तीव्र रूपमा आफ्नो छाप छोडिरहेका छन् । टोलीका लागि डेभिड वार्नर ३०९९ रन बनाएर सर्वाधिक रन बनाउने खेलाडी हुन् भने एडम जाम्पा ९२ विकेट लिएर सर्वाधिक विकेट लिने बलर बनेका छन् ।
२. इंग्ल्याण्ड
इंग्ल्याण्ड सन् २०२२ मा अष्ट्रेलियामा भएको आठौं टी–२० विश्वकपको च्याम्पियन टोली हो । यसअघि उसले सन् २०१० मा पनि उपाधि जितेको थियो । इंग्ल्याण्ड बाहेक वेस्ट इन्डिज मात्र दुई पटक टी–२० विश्व च्याम्पियन बनेको छ । यसपटक इंग्ल्याण्डले जित्यो भने यो फर्म्याटमा तीनवटा विश्व उपाधि जित्ने पहिलो टोली बन्नेछ ।
इंग्ल्याण्डको टिमलाई टी–२० ढाँचामा विश्वकै सबैभन्दा सन्तुलित टोली मानिन्छ । टिमको प्लेइङ–११ मा सधैं ७ वटा बलिङ विकल्प हुन्छन् र नम्बर १० सम्म ब्याटिङमा गहिराइ हुन्छ । जोफ्रा आर्चर फर्किएपछि टोलीको बलिङ बलियो भएको छ ।
टी–२० विश्वकपमा इंग्ल्याण्डले ४४ खेल खेलेको छ र २४ मा जित निकालेको छ । यसको मतलब ५५ प्रतिशत सफलता मिलेको छ । १९ खेल हारेको छ भने एक खेल अनिर्णित रह्यो ।
सन् २००७ र २००९ मा सुपर–८ चरणबाट बाहिरिएपछि सन् २०१० मा टोली च्याम्पियन बनेको थियो । २०१२ र २०१३ मा, इंग्लिस टोली फेरि समूह चरणबाट बाहिरियो र सेमिफाइनलमा पुग्न सकेन ।
इंग्ल्याण्डले सन् २०१० मा वेस्ट इन्डिजमा भएको टी–२० विश्वकप जितेको थियो । समग्रमा इंग्ल्याण्डले वेस्ट इन्डिजमा २४ खेल खेलेको छ जसमा १३ जित र १० हारेको छ । एक खेल अनिर्णित रह्यो । अर्थात् ५४ प्रतिशत खेल जितेको छ ।
जोस बटलरले सन् २०२४ मा पनि इंग्ल्याण्डको कप्तानी गर्नेछन् । उनको नेतृत्वमा टोलीले २०२२ को फाइनलमा पाकिस्तानलाई हराएर उपाधि जितेको थियो । बटलरले ३२ खेलमा इंग्ल्यान्डको कप्तानी गरेका थिए, जसमा टोलीले १७ खेल जितेको थियो भने १४ हारेको थियो । घरेलु शृंखलामा पाकिस्तानलाई २–० ले हराएर टोली अहिले विश्वकप खेल्न तयार छ ।
इंग्लिस टोलीमा समावेश १५ मध्ये १० खेलाडीले २०२२ को विश्वकप पनि जितेका थिए । ६ खेलाडीले ले १० भन्दा बढी टी–२० विश्वकप खेलहरू खेलेका छन् । अहिलेसम्म विश्वकप नखेल्ने खेलाडीमा जोफ्रा आर्चर जस्ता अनुभवी खेलाडी र विल ज्याक र ह्यारी ब्रुकजस्ता उदाउँदो टी–२० स्टारहरू छन् ।
३. भारत
पछिल्लो टी–२० विश्वकपपछि भारतले यस फर्म्याटमा २८ मध्ये १८ खेल जितेको छ । भारत हाल टी–२० मा विश्वको नम्बर १ टोली हो ।
तर, यो पनि सत्य हो कि भारतीय टोलीले २००७ यता कहिल्यै पनि टी–२० विश्वकप जित्न सकेको छैन । साथै, २०१३ देखि भारतीय टोलीले अन्य ढाँचामा पनि आईसीसी ट्रफी जित्न सकेको छैन ।
यस प्रतियोगितामा भारतीय टोलीले हालसम्म ४४ खेल खेल्दा भने २७ जित र १५ हारेको छ । यस अवधिमा एक खेल बराबरी र एक खेल अनिर्णित रह्यो । टोलीको विजयी प्रतिशत ६१ प्रतिशत रहेको छ ।
भारतसँग अमेरिका र वेस्ट इन्डिजमा टी–२० खेलेको अनुभव छ । टोलीले अमेरिकामा ८ टी–२० खेलेको छ, ५ जित र २ हारेको छ भने एक खेल निष्कर्षविहीन रह्यो । यसको मतलब विजयी प्रतिशत लगभग ६३ थियो । टोलीले समूह चरणका ४ खेल अमेरिकाका २ मैदानमा खेल्नेछ, जुन ९ मा पाकिस्तानसँगको महत्वपूर्ण खेल पनि न्युयोर्कको नासाउ काउन्टी स्टेडियममा हुनेछ ।
यदि भारत सुपर–८ चरणमा पुग्यो भने त्यहाँका सबै खेल वेस्ट इन्डिजमा खेलिनेछन् । यहाँ पनि टोलीसँग १४ टी–२० खेलेको अनुभव छ, जसमा भारतले ७ जित र ७ हारेको छ । यसको मतलब त्यहाँ ५० विजयी प्रतिशत छ ।
रोहित शर्माको कप्तानीमा भारतीय टोलीले फेरि एकपटक टी–२० विश्वकप खेल्ने भएको छ । पछिल्लो पटक टोली सेमिफाइनलमा पुगेको थियो । रोहितको कप्तानीमा भारतले ५४ खेल खेलेको छ भने ४१ खेल जितेको छ । टोलीले १२ खेल मात्र हारेको छ । जबकि एक खेल बराबरी भयो । बराबरी भएको खेल पनि भारतले सुपर ओभरमा जित्यो । यसको मतलब रोहितले भारतको लागि समग्र टी–२० मा ७८ प्रतिशत जिताएका छन् । रोहित भारतका लागि सबै टी–२० विश्वकप खेल्ने एक मात्र खेलाडी हुन् ।
भारतको टोलीका १५ मध्ये १३ खेलाडीसँग २० भन्दा बढी टी–२० खेल खेलेको अनुभव छ । बाँकी २ खेलाडीले पनि १० भन्दा बढी टी–२० खेल खेलेका छन् । टोलीका ९ खेलाडीले यसअघि टी–२० विश्वकप खेलिसकेका छन्, जसमध्ये ६ खेलाडीले १० प्लस खेल खेलेका छन् ।
कप्तान रोहित र पूर्व कप्तान विराट कोहलीसँग ११५ भन्दा बढी टी–२० खेल खेलेको अनुभव छ । दुबै टी–२० अन्तर्राष्ट्रियको शीर्ष ३ रन स्कोररको हिस्सा पनि हुन् । विराटले सर्वाधिक ४ हजार ३७ रन बनाएका छन् भने रोहितले ३९७४ रन बनाएका छन् । युजभेन्द्र चहल ९६ विकेट लिएर टोलीका शीर्ष बलर हुन्, यद्यपि यदि उनले खेल खेल्ने मौका पाए भने यो उनको पहिलो टी–२० विश्वकप खेल हुनेछ ।