१८ कार्तिक २०८१, आईतवार
,
तपाईं के खोज्दै हुनुहुन्छ ?

कहिल्यै उद्घाटन हुन नसकेको यो अचम्मको पुल



अ+ अ-

एजेन्सी । विश्वभरका देशहरूमा धेरै पुलहरू छन्, तर यीमध्ये धेरै पुलहरू यस्ता छन् जुन तिनीहरूको केहि विशेष कुराको कारणले संसारमा उनीहरूको छुट्टै पहिचान छ । पुलहरूलाई देशको गौरव पनि भनिन्छ ।

छिमेकी राष्ट्र भारतमा पनि यस्तै पुल छ । यो पुल भारतमा मात्र नभई विश्वभर नै चर्चित छ । अचम्मको कुरा के छ भने विश्व प्रसिद्ध पुलको आजसम्म उद्घाटन हुन सकेको छैन ।

बम खस्दा पनि केही भएन
वास्तवमा, हामी यहाँ कोलकाताको हावडा ब्रिजको कुरा गर्दैछौं, यो पुल सधैं कोलकाताको पहिचान बनेको छ । हावडा ब्रिज बनेको झन्डै ८० वर्ष भइसक्यो । तर, आज पनि उस्तै उभिएको छ । दोस्रो विश्वयुद्धको समयमा पनि सन् १९४२ को डिसेम्बरमा जापानी बम यस पुलबाट केही दूरीमा खसेको थियो, तर पनि यो पुलमा कुनै क्षति पुगेको थिएन ।

जहाजको आवतजावत बन्द नहोस् भनेर यो योजना बनाइएको हो
बीबीसी रिपोर्टका अनुसार उन्नाइसौं शताब्दीको अन्तिम दशकहरूमा, ब्रिटिश भारत सरकारले कोलकाता र हावडाको बीचमा बग्ने हुगली नदीमा तैरने पुल निर्माण गर्ने योजना बनाएको थियो । वास्तवमा, त्यस समयमा हुगली नदीमा दिनहुँ धेरै जहाजहरू आउँथे र एक स्तम्भ भएको पुलले यी जहाजहरूको आवागमनमा अवरोध खडा गर्न सक्छ भन्ने थियो । त्यसैले १८७१ मा हावडा ब्रिज ऐन पारित भयो ।

हावडा ब्रिजको निर्माण कार्य सन् १९३६ मा सुरु भई १९४२ मा सम्पन्न भएको थियो । त्यसपछि, फेब्रुअरी ३, १९४३ मा, सर्वसाधारणले यसको प्रयोग गर्न थाले । त्यतिबेला यो संसारमा आफ्नो प्रकारको तेस्रो सबैभन्दा लामो पुल थियो । सन् १९६५ मा कविगुरु रवीन्द्रनाथको नाममा यसको नाम रवीन्द्र सेतु राखिएको थियो ।

टाटाले स्टिल आपूर्ति गरेको थियो
बीबीसीको रिपोर्ट अनुसार हावडा ब्रिज बनाउन २६,५०० टन स्टिल प्रयोग गरिएको थियो, जसमध्ये २३,५०० टन स्टिल टाटा स्टिलले आपूर्ति गरेको थियो । यसको विशेषता भनेको यो पूरै पुल नदीको दुवै किनारमा बनेका २ सय ८० फिट अग्लो स्तम्भमा मात्रै छ । यी दुई स्तम्भहरू बीचको दूरी डेढ हजार फिट छ । यसबाहेक पुललाई टेवा दिन खोलामा कतै पिलर पनि छैन ।

हावडा ब्रिजको विशेष कुरा यो हो कि यसको निर्माणमा नट र बोल्ट होइन, तर स्टिल प्लेटहरू जोड्न धातुबाट बनेको कीलहरू प्रयोग गरिएको थियो । सन् २०११ मा एउटा प्रतिवेदनले गुट्खा थुक्ने कारण पुलको खुट्टाको बाक्लोपन घट्दै गएको खुलासा गरेको थियो । त्यसपछि पुलको सुरक्षाका लागि यसको स्टिलको खुट्टा तलबाट फाइबर ग्लासले छोपिएको थियो । जसमा करिब २० लाख रुपैयाँ खर्च भएको थियो ।