इटहरी । सप्तकोसी नदीले धार परिर्वतन गरी पूर्वतर्फ बग्दा उकास हुन आएको आठ हजार हेक्टर अर्थात् १२ हजार बिघा जमिन सुकुम्बासीका नाममा भूमाफियाबाट अतिक्रमण भएको छ । जग्गा अतिक्रमणका कारण सो क्षेत्रमा कबुलियत वन बनाउन नेपाल सरकारले गरेको निर्णय कार्यान्वयनमा अन्योल देखिएको छ ।
बेलका नगरपालिकाका प्रमुख दुर्गा थापाका अनुसार, सुनसरी र उदयपुर जिल्लाको सिमानामा रहेको सो जमिनमध्ये सुकुम्बासीको नाममा भूमाफियाको अतिक्रमणको चपेटामा परेको छ । उदयपुरको बेलका नगरपालिका वडा नम्बर २, ३, ८ र ९ अन्तर्गत पर्छ । भूमाफियाले जग्गा कब्जा गरेका कारण त्यहाँ रहेको नदी उकास जमिनमध्ये १७६ दशमलव २३ हेक्टरमा कबुलियत वन बनाउने सरकारी निर्णय अन्योलमा परेको स्थानीयको भनाइ छ । मन्त्रिपरिषद्को गत जेठ ६ गतेको बैठकले १७६ दशमलब २३ हेक्टर जमिनमा कबुलियत वन बनाउने निर्णय गरेको थियो । वराह हर्बल सुनसरी र सेफ ले टेक्नोलोजी ललितपुरलाई ३० वर्षका लागि सो जमिन लिजमा दिएको छ । स्थानीय तह, वन कार्यालयलगायतको सिफारिसमा सरकारले सो निर्णय लिएको हो ।
सो क्षेत्रमा कबुलियत वनका रूपमा पर्यापर्यटन, कृषि, जडीबुटी खेती विस्तार, माछा तथा पशुपालनलगायतका कार्य गर्ने योजना रहेको छ । सरकारले कबुलियत वन घोषणा गरेको जमिनमा कुनै पनि सुकुम्बासीको बसोवास नै नरहेको सब–डिभिजन वन कार्यालय मैनामैनी उदयपुरका प्रमुख सहायक वन अधिकृत सन्नीकुमार झाले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार, कबुलियत वन घोषणा भएको क्षेत्रमा न त एउटा सुकुम्बासीको बसोवास छ, न त कुनै टहरा नै छ तर केही पहुँचवालाले काम गर्ने मान्छे लगाएर सयौँ बिघा जमिन कब्जा गरेका छन् ।
नगरपालिकाको तथ्याङ्कअनुसार सो जमिन क्षेत्रमा करिब एक हजार तीन सय वास्तविक सुकुम्बासी परिवारको बसोवास रहेको छ । तर, ती वास्तविक सुकुम्बासीभन्दा बाहिरका केही भूमाफिया र पहुँचवाला सीमित व्यक्तिले त्यहाँको सयौँ हेक्टर जमिन कब्जा गरी किनबेचसमेत गर्दै आएको नगरप्रमुख थापाको भनाइ छ । उहाँका अनुसार सो क्षेत्रमा रहेको सरकारी जमिनमध्ये करिब पाँच हजार हेक्टरभन्दा बढी भू–भाग अतिक्रमणको चपेटामा परेको छ ।
यता, स्थानीयको भनाइअनुसार सयौँ हेक्टर जमिन कब्जा गर्दै आएकाहरू त्यहाँको वास्तविक सुकुम्बासीको समस्या समाधान गर्न चाहेको देखिँदैन । केही वर्षदेखि कब्जा गर्दै आएको जग्गा गुम्ने हो कि भनेर स्थानीय सर्वसाधारणसमेतलाई उकासेर आन्दोलन गराउने काम पनि पहुँचवालाले गरेको आरोप स्थानीय समाजसेवी सुरेन्द्र काफ्लेको छ ।, समाचार गोरखापत्र दैनिकमा प्रकाशित छ ।
