भाईटिका चलन आउनु अघि दाजुभाई, दिदि-बहिनी के गर्थे, बाहिरीयो यस्तो तथ्य

काठमाडौं । वरिषठ संस्कृतविद तथा इताहासकार डा जममान गुरूङ संस्कृत माषामा गहिरो दख्खल राख्ने व्यातित्व हुनुहुन्छ । नेपाली समाजको चालचलनवारो गहिरो अध्ययन गरनुभएको छ । हाम्रा संस्कृति मध्य तिहारको महत्व छ । यो कसरी सुरू भएको थियो त । तिहार हाम्रो एउटा चाड हो । हिन्दिमा तेउहारभनिन्छ । तेउहारले तिहार होइन सिंगै चाडपरव भन्ने जानाउछ उनिहरूकोमा । उनीहरू तिहारमा दिपावालीसम्ममनाउछन त्यसैले उनीहरूको रहाम्रो तिहार मिन्लदैन । हामी यमपञचकको पाच दिनलाइ तिहार भन्छौ । अब बुझनु परने

कुरा छ । यमपञ्चक के लाइ भनिन्छ भनेर यस भनेको धरम, धरम भनेको निति नियम हो । पञ्चक भनेको पाच दिन ।पाच दिन मनाइने पाच तिहारमा काग, कुकुर, गोरू, गाइ र मान्छे छुटा छुटै पुजिन्छ । यसले त्यो बेला देखिको समाज रसंस्केृतिलाइ जनाउछ । त्यसबेला के कुरा केन्द्रमा थियो भने समाजले त्यहि चिजलाइ पुजा गरदै आएको थियो । पहिलेकोघुमन्ते, शिकारी, पशुपालन, कृषि हुदै अहिले मान्छे आधुनिक युगमा आइपुगे घुमन्ते युगमा सुचनाका केही साधन थिएनन ।त्यसबेला सुचनाको सहयो कागलाइ मानिन्थ्यो । त्यस्तो त्यस्तो हुदै हुदै विनिमयको सुरूवात भयो अनी त्यसपछि आयोभाइटिका तिहार । तिहार भनेको चाहि सुसभ्य सु संस्कृति जविवनको घोतक हो । त्यसबेला आफनौ परिवारका सदस्यविचयौन सम्बन्धको चलन थियो । त्यस्तो चलन रोक्दै दाजुभाइ र दसदसबहिनीबिच यौन सम्बन्ध हुनुहुदैन भन्ने चलन आयो ।

एकले अरकालाइ पुजा गरने सम्बन्धको रूपमा या भनौ सुसंस्कृति र सभ्य समाज निरमाणा गरन यसको विकाश भएकोदेखिन्छ । एक दिन बहिनि यमिले दाइ यम संग बैबाहिक जिवनमा बाधिन प्रूताब गरछिन । यौन सम्बन्धमा जाने प्रस्तावले उविचलित हुन्छ । यमले बहिनिलाइ एउटै आमाबाट एकै समयमा जन्मेकाले हामिबिच त्यस्तो सम्बन्ध हुदैन भनेरसम्झाउछ । मान्छेको धरम भनेकै नैतिकतामा छ । पछि यहि कुरा क्षग्वेदले यमुना र यमराजको कथामा परिणात गरयो ।बेद भनेको समाजका चालचलनलाइ लिपिवद गरेको कुरा हो । त्यसबेला समाजमा हुने यौन जिवनलाइ सुव्यवस्थित गरदै आजको यो सभ्य समाज निरमाण भएको छ । यस्तो चाड अन्य कुनै मुलुकमा छैन । पुर्वेलीबाट