काठमाडौं, २५ पुष । लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टीका प्रभावशाली नेता डा. सुरेन्द्र झाले नेपाल–भारत सातौं परराष्ट्रमन्त्रीस्तरीय बैठक अत्यन्तै ऐतिहासिक र सफल रहेको टिप्पणी गरेका छन् । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल नेतृत्वको वर्तमान सरकारले गरिरहेको काममध्ये नेपाल–भारत परराष्ट्रमन्त्रीस्तरीय बैठक सफल कामको रुपमा दर्ज भएको उनको टिप्पणी छ । उक्त बैठकलाई आफ्नो दल सम्मिलित सरकार र सत्ता गठबन्धनले सफल रूपमा लिएको झाले दोहोर्याए ।
आज (बुधबार) रिपोर्टर्स नेपालले आयोजना गरेको विशेष साक्षात्कारमा बोल्दै उनले भने–‘परराष्ट्रमन्त्रीस्तरीय बैठकमा भएका सन्धि÷सम्झौताहरु नेपालको आर्थिक विकासलाई मध्येनजर गरेर हेर्ने हो भने यसले धेरै ठूलो योगदान पुर्याउँछ जस्तो हाम्रो बुझाई छ । आउने दश वर्षमा १० हजार मेगावाट विजुली भारत सरकारले किन्ने भनेको छ । २ महिनाअघि नै भारत सरकारको संघीय क्याविनेटबाट यो कुरा पारित भएको थियो । अहिले आएर त्यो सम्झौता नेपाली भूमीमा भयो । विकासको दृष्टिकोणले हेर्दा अत्यन्तै महत्वपूर्ण छ ।’
क्लबका सभापति ऋषि धमलाको सभापतित्वमा आयोजित साक्षात्कारमा बोल्दै उनले नेपाल र भारतबीचको व्यापार घाटा टाउनको लागि पनि उर्जा क्षेत्रमा सहकार्य आवश्यक रहेको सुनाए । उनले भने,‘ब्यालेन्स अफ ट्रेडको कुरा गर्दा भारतसँग ठूलो व्यापार घाटा छ । हाम्रो देशको ६४ प्रतिशत हाराहारीको व्यापार घाटा भारतसँग छ । करिब ६० प्रतिशत व्यापार खासगरी आयात तथा निर्याताको व्यापार भारतसँग छ ।’ झाले नेपालमा हाईड्रोपावरको सम्भावना धेरै रहेको सुनाउँदै भारतसँग सहकार्य हुनु सुखद् पक्ष भएको उल्लेख गरे ।
उनले भने,‘नेपाललाई चाहिनेभन्दा बढि विजुली उत्पादन हुन्छ । त्योभन्दा बढि उत्पादन भारत बजारमा लैजानुपर्छ । राम्रो र ऐतिहासिक निर्णय भएको छ। भारतको बाटोबाट बंगलादेशलाई विजुली बेच्न सक्छौं । आर्थिक दृष्टिकोणबाट हेर्दा भारतीय विदेशमन्त्री माननीय जयशंकरको भ्रमण सफल भएको छ । भारत र नेपालबीच भएका चार बुँदे सहमति ऐतिहासिक छन् ।’
सहमतिमध्ये भारतीय दूतावासले सहयोग गर्ने रकम अधिकतम सिमा २० करोड पुर्याएकोबारे पनि गलत टिकाटिप्पणी भैरहेको उनको भनाई छ । उनले भने,‘यो प्रोसेस हेर्दा सुझबुझका साथ प्रोसेस चालिएको छ । अर्थ मन्त्रालयले सिफारिश गरेपछि मात्रै लगानी गर्ने भनिएको छ ।’ उनले पोखरा र भैरहवाका अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माण भएर पनि विजनेस नपाएको अवस्थामा भारतीय विदेशमन्त्री जयशंकरको भ्रमणमा ती विमानस्थल सञ्चालनबारे कुरा राखिनु सकारात्मक भएको बताए ।
उनले भने,‘पोखरा र भैरहवाका हाम्रा दुई विमानस्थल, ती चीनको अनुदानमा बनाईएको हो । त्यसले विजनेस पाएको छैन् । दुवै विमानस्थलाई विजनेस दिने भनेर भारतीय विदेशमन्त्रीले प्रतिबद्धता जाहेर गर्नुभएको छ । यो आँफैमा सकारात्मक र राम्रो विषय हो ।’
झाले ती दुई विमानस्थल (पोखरा र भैरहवा) को परियोजना लागत बढाईएको टिप्पणी गरे । उनले भने,‘पोखरामा ६ देखि ८ अर्ब रुपैयाँ बढाईएको छ । भैरहवामा १० अर्ब हाराहारीमा बढि पैसा खर्च गरिएको छ। ती विमानस्थल सञ्चालनमा आएनन् भने ठूलो घाटा हुन्छ । भारत नेपालमा सुरक्षाको हिसाबले संवेदनशील छ । फिजिविलटी स्टडी (फाइनान्सियल सबै) हेर्नुपर्दथ्यो । भारत सरकारको पनि सहमति लिनुपर्दथ्यो । अहिले ती विमानस्थलाई विजनेस दिन भारत सरकार सकारात्मक छ । यो स्वागतयोग्य कुरा हो । यस्तै वैकल्पिक उर्जामा भारतले सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता गरेको छ । यो पनि स्वागतयोग्य कुरा हो ।’
उनले सातौं नेपाल–भारत परराष्ट्रमन्त्रीस्तरीय बैठक ऐतिहासिक रुपमा सफल भएको दोहोर्याउँदै अब नेपाल सरकारले ती सम्झौता कार्यान्वयनको लागि तयारीका साथ काम गर्नुपर्ने सुझाव दिए। उनले भने,‘अब नेपालको दायित्व भनेको कार्यान्वयनमा हुनुपर्छ । त्यसमा हामी पछि पर्नुहुँदैन् । १० हजार विद्यूत उत्पादन गर्ने कुरा पनि सहज नहुन सक्छ, उत्पादनमा पनि हाम्रो भूमिका राम्रो हुनुपर्छ । बजार पाएका छौं । यो खुशीको कुरा हो ।’
उनले प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको कामको मुक्तकण्ठले प्रशंसा गरे । उनले भने,‘यो सरकारले ऐतिहासिक काम गरेको छ । सही दिशा लिएको छ । चाहे सुशासनको सवाल होस या विकास निर्माण सबैमा सरकार सही दिशामा छ । जनताले पाउनुपर्ने सेवा छिटोछरितो भएको छ । खासगरी सरकारले फड्को मारेको छ। भ्रष्टाचारको फायलको कुरा उठेको छ । थुप्रै काण्डको सवालमा पनि यो सरकराले राम्रो काम गरेको छ ।’ झाले ०४७ सालयता वर्तमान सरकारले राजनीतिक नेतृत्वलाई पनि सजायको भागिदारी बनाएको सुनाए । उनले भने,‘०४७ पछि सरकारले काम गरेर देखाएको छ । प्रभावशाली नेताले जेल भोगेको यो नै पहिलो हो । सत्तारुढ दलकै नेतालाई पनि जेल हालिएको छ । छानबिन गर्नु सानो विषय होईन । जनताका समस्या सम्बोधन गर्नु सामान्य होईन । सत्ता गठबन्धनको यो सरकार पाँचै वर्ष चल्छ । यसमा कुनै शंका गर्नुपर्दैन् ।’
उनले अहिले देखिएका सबैखाले चूनौतिलाई सामाना गरेर सही ट्रयाकमा लिएर जान सत्ता गठबन्धनभित्र उच्चस्तरमा सम्वाद भइरहेको सुनाए । उनले भने,‘बैशाखदेखि अर्थतन्त्रले गति लिन्छ । सरकार यसमा प्रतिबद्ध छ । संविधानलाई टेकेर संख्या पुर्याएर यो सरकार निर्माण भएको छ । कुनैपनि सत्ता गठबन्धनमा आवद्ध दलले असहयोग गरेको छैन । प्रधानमन्त्रीज्यूले पनि यो नै मेरो अन्तिम कार्यकाल भन्नुभएको छ र स्मरणीय काम गरेर जान्छु भन्नुभएको छ। हामी सघाउन प्रतिबद्ध छौं ।’
नेता झाले लघुवित्त र सहकारीबाट ठगिएका नागरिकहरुलाई पनि सरकारले न्याय दिन लागेको विश्वास दिलाए । प्रधानमन्त्री दाहालले त्यसबारे अग्रसरता लिएको उनको भनाई छ । उनले भने,‘सहकारी र लघुवित्त पीडितहरुलाई न्याय दिनुपर्छ । स्रोत नखुलाईकन गलत काम गरेर भ्रष्टाचार गरेर अरवौं रुपैयाँ कोअपरिेटिभमा जम्मा गर्ने अनि त्यो पैसा दुरुपयोग गर्ने काम भएको छ । रवि लामिछानेकै नाम आइरहेको छ । उहाँले एउटा कोअपरिेटिभको पैसा लगेर टिभीमा लगानी गर्नुभयो भनेर । त्यो टिभीको उहाँ एमडी हुनुहुन्थ्यो । नियामावलीले भन्छ की त्यो पैसा त्यसरी टिभीमा लगेर लगानी गर्न मिल्दैन भनेर । त्यसको बावजुदपनि गरिएको देखिन्छ । यो विषयमा प्रधानमन्त्रीले यो कुरालाई एकदमै सिरियस लिनुपर्छ । सहकारीको नाममा ठगी गर्ने र गलत गर्नेलाई कानुनको कठघरामा ल्याउनुपर्छ । सजाय दिनुपर्छ ।’